درختان مهم‌ترین ذخایر ژنتیکی گیاهان هستند و بقای اکوسیستم به حیات آنها بستگی دارد. درختان می‌توانند عمری چند هزار ساله داشته باشند و بسته به شرایط محیطی‌شان، قرن‌های متمادی عمر کنند.
به گزارش هفت‌گرد، در ایران، قدیمی‌ترین درختان، سرو و چنار هستند که همیشه توجه گردشگران داخلی و خارجی را به خود جلب کرده‌اند و از عوامل مهم رونق صنعت اکوتوریسم (طبیعت گردی) کشورند. البته منابع موثقی درباره درختان کهن‌سال ایران وجود ندارد و درباره قدمت آنها هم نظرات متفاوتی ارائه شده است. تاریخچه شناسایی درختان کهن‌سال در ایران، قدمت زیادی ندارد و شاید ۲۰ یا ۳۰ سال است که به این حوزه توجه شده است. حدود ۲۰۰۰ درخت کهن‌سال تاکنون در ایران شناسایی شده است که از این تعداد، هزار درخت عمری بین ۳۰۰ تا ۳۰۰۰ سال دارند.
سرو کهن‌سال شهرستان مهریز به سرو ابرکوه مشهور است که برخی آن‌را کهن‌سال‌ترین موجود زنده دنیا می‌دانند. الکساندروف از دانشمندان روس، عمر این سرو را بیش از ۴۵۰۰ سال می‌داند ولی برخی از دانشمندان از ژاپن عمر درخت را تا ۷۰۰۰ سال تخمین زده‌اند. این سرو کهن‌سال نهمین اثر طبیعی ثبت‌شده کشور در میانه محله تاریخی منگاباد در بافت قدیم و در جوار جاده ترانزیت تهران به بندرعباس قرار گرفته است.
این درخت زیبا دارای ارتفاعی بیش از ۳۰ متر و قطر ۷ متر است. به گفته اهالی به علت توفان شدید بخش زیادی از آن شکسته است. بنا بر عقیده بعضی از ساکنان، این درخت توسط زرتشت کاشته شده و از همین‌رو این سرو با نام «سرو زرتشت» هم شناخته می‌شود. سرو چندهزارساله یزد و منطقه اطراف آن به‌دلیل قرارگرفتن در مسیر جاده ابریشم و همچنین مسیر زیارتی مشهد، مورد تکریم است و امروزه هم برخی مراسم مذهبی در گرد این درخت برگزار می‌شود.
مارکوپولو، جهانگرد و تاجر ونیزی، در کتاب خود به سرو ابرکوه اشاره کرده است. اوج شکوه این سرو پای در خاک را می‌توان در اواسط فصل بهار به تماشا نشست که پس از گذر این همه سال، هنوز بارور و سرسبز است. سرو منگاباد هم دومین سرو کهن‌سال استان یزد واقع در شهرستان مهریز است.
کهن‌سال‌ترین درخت استان سمنان با ۲۵۰۰ سال قدمت و ۱۲ متر ارتفاع و بیش از ۲ متر قطر در شهر دیباج از توابع بخش مرکزی این شهرستان قرار دارد. این درخت که ارس نام دارد از گذشته تاکنون به‌عنوان محلی برای گردهمایی افراد بومی منطقه برای پختن آش نذری و … بوده است. درخت گردوی کمان‌رستم با عمری ۱۳۰۰ ساله، دومین درخت کهن‌سال این استان است. از دیگر درختان سن‌بالای سمنانی می‌توان به چنار سوخته واقع در شاهرود، چنار کهن‌سال امامزاده یحیی در شهمیرزاد اشاره کرد.
سرو هرزویل با ارتفاع حدود ۳۰ متر و قطری نزدیک به ۴ متر هم‌اکنون یکی از سه اثر طبیعی استان گیلان است و در روستای هرزویل شهرستان رودبار هنوز در حال نفس‌کشیدن است. این درخت برای مردم آن منطقه از ارزش و محبوبیت ویژه‌ای برخوردار بوده و گفته شده است که دیدنش باعث آرامش می‌شود.
ارزش این سرو به قدری زیاد است که ناصرخسرو قبادیانی از آن در سفرنامه خود یاد کرده است. قدمت سرو هرزویل بین هزار تا ۳۰۰۰ سال تخمین زده شده است. درخت «کنگُول باسکِم» در ارتفاعات شهرستان شفت معروف به درخت رحمت با قدمت ۱۷۰۰ سال از دیگر درختان کهن‌سال این استان است.
درخت چنار شهرستان تویسرکان در استان همدان با قدمتی بیش از ۲۰۰۰ سال در حیاط یک مسجد و محله‌ای به نام باغوار قرار دارد. ارتفاع آن از سطح زمین ۲۵ متر و قطر آن ۱۵ متر است. در گذشته مردم تویسرکان، برای این درخت که نشانه‌ای از عظمت خداوند محسوب می‌شود، احترام قائل بودند و حتی به عنوان پیر مسجد باغوار به آن قسم یاد می‌کردند.
