اخیرا یکی از مجسمه‌سازان مطلبی را در فضای مجازی منتشر کرد که محتوای آن، از شست‌وشوی نیمه‌کاره مجسمه میدان فردوسی و دورنگ شدن این مجسمه ۶۳ ساله خبر می‌داد.
به گزارش هفت‌گرد، به‌نظر می‌رسد مسئولان وقت سازمان زیباسازی شهر تهران که سالانه برنامه‌های مرمتی و شست‌وشوی آثار شهری را در برنامه کاری خود دارد، تنها به تمیز کردن بخشی از مجسمه فردوسی بسنده کرده‌اند و با گذشت یک‌سال، شست‌وشوی مجسمه به طور کامل انجام نشده است. البته این احتمال هم وجود دارد که در حین عملیات مرمت و شستشو متوجه تغییر فاحش رنگ مجسمه شده‌اند و برای پرهیز از ادامه این روند و مخدوش نشدن بیشتر اثر، کار را متوقف کرده‌اند.
مجید قادری، معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهر تهران، درباره علت این امر و برنامه این سازمان در راستای شست‌وشوی کامل مجسمه فردوسی داشته باشیم، گفت: درباره این مورد خاص حضور ذهن کافی ندارم، ولی در سازمان زیباسازی تهران، برای مرمت، شست‌وشو و جابه‌جایی آثار شهری، برنامه مرمتی مستمر داریم و بهندرت چنین اتفاقاتی رخ می‌دهد؛ چون یا یک اثر را مرمت و تمیز نمی‌کنیم و یا به‌طور کامل کار را انجام می‌دهیم. اگر هم این اتفاق افتاده باشد به‌خاطر تغییر مدیریت و کوتاهی پیمانکار است. ولی به هرحال پس از بررسی لازم، شست‌وشو و حفظ این اثر را در اولویت قرار خواهیم داد.
مهدی سبحانی، مدیر اداره آثار حجمی سازمان زیباسازی تهران، که به تازگی به این سمت منصوب شده است،گفت: یکی از بحث‌های اداره آثار حجمی، مرمت آثار و ساماندهی المان‌های حجمی است و کار مطالعاتی آن در حال انجام است. باید دید برنامه‌ای که مشاوران مجسمه‌ساز قرار است تنظیم کنند، به چه صورت خواهد بود که برای این مجسمه هم برنامه‌ریزی شود؛ چون این یک کار کارشناسی است. ولی شست‌وشوی صحیح این اثر در برنامه کاری‌مان قرار می‌گیرد.
در مرمت هم به اصل اثر وفادار باشیم
غنچه‌پور گفت: ابتدا باید بگویم از جزییات این طرح مرمت، اینکه چه زمانی اتفاق افتاده، مجری چه کسانی بوده‌اند و مرمت به شیوه شست‌وشو بوده یا روش‌های دیگر، چیزی نمی‌دانم؛ بلکه صرفا به‌عنوان مجسمه‌ساز می‌گویم وضعیت حال حاضر مجسمه دست بردن به ایده سازنده و مخدوش کردن تصویر آن است.
او توضیح می‌دهد: مجسمه‌ساز هنگام ساخت احجام مجسمه‌اش، تیره و روشنی‌ها و خاکستری‌های مجسمه را کنترل می‌کند. حال اگر پروسه مرمت باعث به هم ریختن این خاکستری‌ها شود و بخش‌هایی از مجسمه به‌طور گزینشی لایه‌برداری شود، همین‌طور که برای مجسمه فردوسی رخ داده، عملا طراحی و ایده مجسمه‌ساز نادیده گرفته شده است.
غنچه‌پور همچنین درباره توضیح قادری که گفته بود ممکن است علت این امر تغییر مدیریت باشد، بیان کرد: متاسفانه گاهی مدیران ما متوجه نیستند که به‌جز پیش بردن طرح‌ها و ایده‌های خود، وظیفه دارند طرح‌های نیمه تمام مدیران پیش از خود را نیز به اتمام برسانند. در سال‌های اخیر چندین‌بار روسا و معاونان سازمان زیباسازی جابه‌جا شدند که متاسفانه هیچ‌یک نه تنها با حوزه هنر آشنا نبودند، بلکه اعتقادی هم به مشورت با متخصصان نداشتند که این امر خسارت‌های بسیاری به حوزه شهری به ویژه مجسمه‌سازان زد.
او ادامه داد: طرح‌ها و قراردادهای زیادی که در ادوار پیش تا مراحل مختلفی ساخته شده‌اند، همچنان بلاتکلیف مانده‌اند. قراردادهای مجسمه‌سازان مسکوت مانده و دوسالانه مجسمه‌های شهری چندین سال است که برگزار نشده است. حتی دهمین سمپوزیوم مجسمه‌سازی تهران که بینالمللی هم بوده علی‌رغم اعلام فراخوان و انتخاب آثار و هنرمندان و حتی خرید سنگ‌ها معلق مانده است که این امر هم خسارت به بیت‌المال و تضییع حقوق شهروندی و هم آسیب به هنرمندان منتخب در سمپوزیوم است.
این هنرمند در پایان درباره این نوع مرمت‌ها گفت: من متخصص حوزه مرمت نیستم و نظر تخصصی ندارم اما می‌دانم مرمت‌کاران هنگام مرمت باید به تصویری که خالق اثر خلق کرده وفادار باشند و تغییری در اصل آن به‌وجود نیاورند. در شرایط فضای باز که گرد و غبار و آلودگی باعث می‌شود مجسمه به‌مرور زمان تیره شود، در صورت اقدام برای شست‌وشو یا لایه‌برداری، این عمل باید به‌طور یکدست و هماهنگ در سرتاسر مجسمه رخ دهد تا شاهد چنین اتفاقی برای یک اثر ملی و ارزشمند نباشیم.