امروز ۱۸ مردادماه ماهواره «خیام» با مالکیت جمهوری اسلامی ایران از پایگاه فضایی «بایکونور» قزاقستان پرتاب می‌شود تا از داده‌های آن برای پایش در حوزه‌های محیط زیست تا معدنکاری و مرزیابی استفاده شود.
به گزارش هفت‌گرد، ماهواره “خیام”، جدیدترین دستاورد فضایی کشور است که از سوی محققان سازمان فضایی ایران به منظور تامین داده‌های ماهواره‌ای و توسعه کاربردهای صنعت فضایی در حوزه‌هایی چون کشاورزی و محیط زیست و مرزباتی کشور ساخته شده است.
این ماهواره قرار است تا ساعاتی دیگر در یک همکاری مشترک با کشور روسیه، از ایستگاه فضایی “بایکونور” قزاقستان توسط ماهواره‌بر “سایوز” به فضا پرتاب شود.
این ماهواره که مالکیت آن در اختیار سازمان فضایی ایران است، با سَنجنده‌های دقیق در طیف‌های مختلف، زیر ساختی مناسب برای هوشمندسازی بخش‌های گوناگون کشور خواهد بود.
ارتقای بهره‌وری در حوزه کشاورزی، پایش دقیق منابع آبی کشور، مدیریت مخاطرات طبیعی، پایش تغییرات کاربری، ساخت و سازهای غیر مجاز و مقابله با جنگل خواری، پایش مخاطرات زیست‌محیطی، پایش معادن و اکتشافات معدنی، پایش مرزهای کشور از جمله کاربردهای داده‌های دریافت شده “خیام” است.
ماهواره‌ای به نام دانشمند ایرانی
“خیام” یک ماهواره تصویربرداری و سنجش از دور است که قابلیت تصویربرداری حدود یک متر را در طیف‌های مختلف اپتیمکال تصویربرداری دارد.
جمهوری اسلامی ایران هم‌اکنون توانایی طراحی و ساخت ماهواره‌های سنجشی با دقت تصویربرداری ۵ تا ۱۰ متر را دارد و برنامه توسعه حامل‌های ماهواره (ماهواره‌بر) بومی نیز در کشور یک برنامه مدون و از پیش تعریف شده و با تکیه بر فناوری‌های بومی با جدیت و قوت در دولت سیزدهم در حال پیگیری است.
در این راستا، سال گذشته با پرتاب ماهواره تماماً ایرانی “نور ۲” با ماهواره‌بر بومی “قاصد”، فناوری کاملاً بومی تزریق ماهواره‌های زیر ۵۰ کیلوگرم به مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین امتحان خود را با موفقیت پس داد و طبق برنامه‌ریزی صورت گرفته، این مسیر ادامه پیدا خواهد کرد و با همت دانشمندان و متخصصان بخش‌های مختلف کشور، تا انتهای سال جاری توانمندی تزریق ماهواره‌های تا ۱۰۰ کیلوگرم به مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین تثبیت خواهد شد.
با توجه به وزن بیش از نیم‌تنی ماهواره “خیام” و نیز درصد بسیار بالای موفقیت پرتابگر سایوز، پرتاب ماهواره “خیام” به کشور روسیه واگذار شده است. با توجه به ضریب اطمینان بالای پرتابگر سایوز در پرتاب و در مدارگذاری ماهواره‌ها، بسیاری از کشورهای صاحب چرخه کامل فناوری فضایی که خود توانایی پرتاب ماهواره را دارند نیز از پرتابگرهای روسی استفاده می‌کنند.
وزن این ماهواره ۶۰۰ کیلوگرم و قرار است در ساعت ۱۰ و ۲۲ دقیقه امروز سه‌شنبه ۱۸ مرداد ماه با ماهواره‌بر سایوز به عنوان یکی از قدرتمندترین ماهواره‌برها در مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین قرار گیرد. عمر عملیاتی این ماهواره ۵ سال اعلام شده است.
عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات پیشتر با انتشار ویدئویی در فضای مجازی اعلام کرده بود که “ماهواره جمهوری اسلامی ایران به نام «خیام» همراه با پرچم جمهوری اسلامی ایران بر روی ماهواره‌بر «سایوز» نصب شده است و انشالله سه‌شنبه ساعت ۱۳:۳۰ دقیقه به وقت ایران به فضا پرتاب خواهد شد.”