محققان دانشگاه علوم پزشکی وین در مطالعه اخیرشان اظهار کردهاند شدت بیماری ام اس را میتوان با انجام آزمایش شبکیه چشم پیشبینی کرد.
به گزارش هفتگرد و به نقل از تی ان، ارزیابی شدت اِماِس(MS) به منظور انتخاب اقدامات درمانی مناسب ضروری است، اما با استفاده از روشهای موجود نمیتوان این کار را به طور قابل اعتماد انجام داد. نتایج مطالعه جدید دانشگاه علوم پزشکی وین برای اولین بار نشان میدهد که شبکیه میتواند به عنوان یک نشانگر پیشبینی کننده استفاده شود.
تجزیه و تحلیلها نشان داد که نازک شدن لایه شبکیه در نتیجه عود ام اس، شدت عودهای آینده و در نتیجه احتمال ناتوانی را پیشبینی میکند. در این مطالعه که به سرپرستی گابریل بته(Gabriel Bsteh) و “توماس برگر”(Thomas Berger) از دانشکده نورولوژی دانشگاه علوم پزشکی وین انجام شد، محققان ۱۶۷ بیمار مبتلا به ام اس را طی یک دوره بیش از سه ساله مورد مطالعه کردند.
آنها اظهار کردند که آسیب شبکیه ناشی از عود، میزان آسیب در مغز را منعکس میکند. همانطور که تجزیه و تحلیلهای علمی تایید کردند، از دست دادن تقریبا پنج میکرومتر از ضخامت لایه شبکیه بعد از التهاب عصب بینایی، معادل دو برابر شدن خطر ناتوانی دائمی پس از عود بعدی است.
التهاب عصب بینایی(optic neuritis) التهاب عصب در بینایی چشم است و اعصابی را که اطلاعات بصری از شبکیه در پشت مغز انتقال میدهد، درگیر میکند. در بیشتر موارد این التهاب منجر به از دست داد ناگهانی دید در شخص میگردد که با درد و احساس حساس بودن در چشم همراه است. هرچند عامل اصلی آن ناشناخته است اما در بیشتر موارد بیماریهای خود ایمنی مانند ام اس، میتواند زمینه ساز آن باشد.
این پیشبینیها میتوانند بهعنوان مبنایی برای تصمیمگیریهای درمانی در آینده مورد استفاده قرار گیرند.
طی این مطالعه محققان از مقطعنگاری همدوسی اپتیکی(OCT) برای اندازهگیری ضخامت لایه شبکیه استفاده کردند. مقطعنگاری همدوسی اپتیکی یک تکنیک تصویربرداری است که در آن از نور مادون قرمز برای تولید تصاویر سهبعدی با وضوح بالا از لایههای بسیار نازک بافت در محدوده میکرومتر(۱ میکرومتر = ۱ هزارم میلی متر) استفاده می شود. در حال حاضر به عنوان ابزاری برای تشخیص بیماریهای چشمی مانند گلوکوم و برای ارزیابی پیشرفت بیماری استفاده میشود.
گابریل بته، نویسنده اول این مطالعه افزود: همانطور که در طول کارآزمایی بالینی خود متوجه شدیم، اندازهگیریها باید در تشخیص اولیه و بهطور مستقیم زمانی که نوریت بینایی در ام اس عودکننده رخ میدهد و شش ماه پس از آن انجام شود.
ام اس یک بیماری خودایمنی التهابی مزمن است که به از بین رفتن آکسونها و نورونها در کل سیستم عصبی منجر میشود. اگرچه این آسیب اغلب در ابتدا مورد توجه بیماران قرار نمیگیرد، اما میزان آن پیش آگهی شدت بیماری را تعیین میکند. گابریل بته در جمعبندی ماهیت این مطالعه گفت: در ضخامت لایه شبکیه، ما یک نشانگر زیستی جدید پیدا کردهایم که نمایانگر پنجرهای به سمت مغز است. اگر نتایج در مطالعات بزرگتر بعدی تایید شود، این روش میتواند در کارآزمایی بالینی معمول نیز به کار رود.
یافتههای این مطالعه در مجله “Neurology” منتشر شده است.