در پنج سال گذشته شاهد وقوع دو سیل در اطراف دماوند بودیم که به اعتقاد کارشناسان ذوب شدن یخچالهای دماوند موجب بروز این سیلابها شده و به علت شیبدار بودن منطقه با سرعت زیادی حجم زیادی رسوب را به پایین دست هدایت کرده است.
به گزارش هفتگرد، کوه دماوند همان دیو سپید پای دربند نماد طبیعی و ملی کشور ما است، تا زمانهای نه چندان دور روزهایی که هوا صاف و آفتابی بود از هر جای تهران بهراحتی میشد قله سفیدپوش آنرا که برف مانند شب کلاهی بر سرش بود مشاهده کرد، اما چند سالی است دیگر خبری از آن سفیدی تاج نیست هر چه هست دود و رنگ خاکستری، به اعتقاد کارشناسان گرمی هوا و تغییر اقلیم و از سوی دیگر بخارات داخل دماغه موجب آب شدن برفها شده و تاب دامن چیندار سفید آنرا گرفته است.
اما از سوی دیگر شاهد وقوع سیل در اطراف دماوند هستیم بهطوری که در پنج سال گذشته وقوع سیل در اطراف این کوه نیز مخاطراتی را برای آن بهوجود آورده است، در واقع سال ۱۳۹۷ بود که در نتیجه ذوب شدن یخچالهای دماوند در دره گزنه و شهر گزنک رخ داد که خسارات زیادی به همراه داشت، بعد از آن امسال در ۱۷ مرداد نیز سیل دیگری در این دره بهوقوع پیوست که آنهم حاصل ذوب شدن بخشی از یخچالهای دماوند بود، هرچند این سیل اخیر خسارت مالی و جانی به همراه نداشت اما توجه بیش از پیش مسئولان را میطلبد چون ممکن است وقوع دوباره آن منجر به فاجعه شود.
عضو هیأت مدیره انجمن مهندسی سواحل و سازههای دریایی درباره سیل اخیر دماوند در دره گزنه گفت: ریزشهای جوی و ذوب یخچالهای آتشفشان دماوند موجب بروز چنین سیلابهایی شده است و چون منطقه شیبدار است همین مسئله موجب تندشدن جریان سیل و سرازیر شدن حجم زیادی رسوب به پایین دست می شود.
همایون خوشروان افزود: شدت وقوع سیلابهای یخچالی و جریانهای لاهار در اطراف قله دماوند دارای شرایط متفاوتی است، لاهار یا گِلرود نوعی جریان گِلی یا جریان واریزهای است که از ترکیب دوغاب سنگهای آذرآواری، واریزههای سنگی و آب پدید میآید.
او اظهار داشت: معمولا با گرم شدن هوا در اوایل تابستان و شدت یافتن شیب حرارتی در اواسط مردادماه یخچالهای مرتفع نزدیک به قله دماوند ذوب شده و موجب ایجاد سیلاب همراه با مواد تخریبی آتشفشانی که عمدتا سنگهای آتشفشانی اندزیت است، میشود، این اتفاق بیشتر در دره گزنه نمایان میشود و علت آن به موقعیت قرارگیری توده یخچالی بزرگ در حاشیه دره فرسایشی پرشیب برمیگردد.
او ادامه داد: شیب دامنه کوه آتشفشان، ضخامت توده یخچالی، میزان تابش خورشید و شدت آب شدگی یخها مهمترین عامل وقوع سیلابهای یخچالی است که در دره گزنه این عوامل تواما فراهم است.
خوشروان درباره وقوع سیلابهای یخچالی در دره ناندل گفت: وقوع سیلابهای یخچالی در دره ناندل از ضریب احتمال کمتری برخوردار است چون این ناحیه در معرض تابش مستقیم آفتاب قرار ندارد و دره ناندل صرفا در ریزشهای جوی پر آب شده و جریانهای تند سیلابی همراه با سنگهای آتشفشانی را به همراه خواهد داشت.
او همچنین درباره وقوع سیل در دره لار اظهار داشت: همچنین احتمال وقوع سیلابهای یخچالی در دره لار بسیار پایینتر از دو دره یاد شده است و صرفا جریانهای آب حاصل از ذوب یخها عامل پرآب شدن رودخانههای لار، سفیداب و دلیچای می شود که به دریاچه لار میریزند.
عضو هیات مدیره انجمن مهندسی سواحل و سازههای دریایی گفت: تنها منطقه پرخطر با شدت آسیبپذیری بالا دره گزنه است که در معرض حرکت سیلابهای یخچالی قرار دارد و متاسفانه طی سالهای گذشته خسارات جدی به مناطق مسکونی، باغات و اراضی کشاورزی واقع در حاشیه این دره توسط جریان سیلاب یخچالی وارد شد و امسال در ۱۷ مرداد ماه سیلاب دیگری در این منطقه اتفاق افتاد که با توجه به روند گرمایش زمین چنین پیشبینی میشود که مخاطرات حاصل از سیلابهای یخچالی در منطقه دره گزنه افزایش یابد.