تنها چندماه تا برگزاری کنوانسیون تنوع زیستی سازمان ملل موسوم به Cop۱۵ در شهر مونترال کانادا باقی نمانده و دولت‌ها در حال آماده شدن برای ایجاد اهدافی در مورد تنوع زیستی برای دهه آینده هستند.
به گزارش هفت‌گرد، تاکنون جهان نتوانسته به هیچ‌یک از اهداف سازمان ملل در مورد متوقف ساختن روند فرسایش و از بین رفتن طبیعت دست پیدا کند اما آگاهی از این چالش بیش از هر زمان دیگری مهم است. در ادامه به بررسی این موضوع پرداخته شده که چرا این نشست سازمان ملل اهمیت دارد و چگونه می‌تواند پیشرو در زمینه مقابله با این چالش باشد.
کنوانسیون تنوع زیستی چیست؟
طبیعت در وضعیت بحرانی قرار دارد و طی سه دهه گذشته، دولت‌ها برای تضمین بقای گونه‌ها و اکوسیستم‌هایی که اساس تمدن بشری هستند، نشست‌هایی برگزار کرده‌اند. اجلاس زمین در ریو در سال ۱۹۹۲ شاهد سه کنوانسیون در مورد تغییرات آب و هوایی، بیابان‌زایی و تنوع زیستی بود.
هدف کنوانسیون تنوع زیستی (CBD) این است که کشورها از جهان طبیعی و استفاده پایدار از آن محافظت کنند و مزیت‌های منابع ژنتیکی آن‌را با یکدیگر سهیم شوند.
هر ۱۰ سال، دولت‌ها در مورد اهداف جدیدی با موضوع حفاظت از تنوع زیستی به توافق می‌رسند که برنامه دارند این اهداف تا پایان دهه محقق شوند. آخرین دور از این اهداف در کنوانسیون تنوع زیستی Cop۱۰ در ژاپن، در سال ۲۰۱۰ مورد توافق قرار گرفت و دولت‌ها متعهد شدند میزان از بین رفتن زیستگاه‌های طبیعی را به نصف کاهش دهند و تا سال ۲۰۲۰ ذخایر طبیعی را به ۱۷ درصد از مساحت جهان گسترش دهند. آنها در تحقق همه موارد شکست خوردند.
چه زمانی، چه مکانی و چه فردی مسئول است؟
این کنفرانس از هفتم دسامبر به مدت دو هفته در مونترال آغاز می‌شود، اگرچه چین ریاست Cop۱۵ را بر عهده خواهد داشت. قرار بود این اجلاس در چین برگزار شود اما پس از تاخیرهای پی در پی ناشی از همه‌گیری و نگرانی در مورد میزبانی یک اجلاس بین‌المللی تحت سیاست کووید صفر پکن، این نشست به مونترال منتقل شد.
چه تفاوتی با کنوانسیون آب و هوا دارد؟
کنوانسیون تنوع زیستی از کنوانسیون آب و هوا متفاوت است که جدیدترین آن Cop۲۶ در گلاسگو بود. کنوانسیون آب و هوا به محدودکردن افزایش دمای جهانی به زیر دو درجه سانتیگراد بالاتر از سطح قبل از صنعتی شدن تمرکز دارد، در حالی‌که هدف آن محدودکردن گرمایش جهانی به ۱.۵ درجه سانتیگراد است همانطور که توافق پاریس در سال ۲۰۱۵ مورد تایید قرار گرفت.
تنوع زیستی چیست؟
تنوع زیستی تنوع حیات روی زمین است- هوایی که تنفس می‌کنیم، آبی که می‌نوشیم و غذایی که می‌خوریم، همه به آن وابسته هستند. محققان همچنان در تلاش هستند تا متوجه شوند چگونه شبکه زندگی با هم مطابقت پیدا می‌کند و به‌رغم پیشرفت فناوری تنها می‌توان تعداد واقعی گونه‌هایی را که در کره زمین وجود دارند حدس زد. اما حیات طبیعی به‌طور مساوی توزیع نشده است: کشورهایی مانند برزیل، کلمبیا، اندونزی و چین دارای انباشت باورنکردنی از گیاهان، پستانداران، قارچ‌ها و دوزیستان در اکوسیستم وسیع و منحصر به‌فرد خود هستند.
همچنین تنوع زیستی اساس اقتصاد جهانی است. بیش از نیمی از تولید ناخالص داخلی جهانی معادل ۴۱.۷ تریلیون دلار به عملکرد سالم جهان طبیعی وابسته است.
چرا باید نگران بود؟
زمین بیشترین تلفات و خسارت‌ها را از زمان دایناسورها تجربه می‌کند و انسان عامل آن است. به گفته محققان، نحوه استخراج از معادن، آلودگی، شکار، کشاورزی، ساخت و ساز و سفر حداقل یک میلیون گونه را در معرض خطر انقراض قرار می‌دهد. ششمین انقراض دسته‌جمعی در تاریخ زمین‌شناسی آغاز شده و میلیاردها گونه از بین رفته‌اند. برخلاف تغییرات آب و هوایی که حتی اگر هزاران سال طول بکشد قابل برگشت است، انقراض اکوسیستم‌ها دائمی است.
به گزارش روزنامه گاردین، تنوع زیستی علاوه بر حمایت از سلامت اکوسیستم، نیازهای اساسی بشر را نیز تامین می‌کند. انسان به برخورداری از هوای پاک، غذا، آب و شرایط اقلیمی قابل سکونت وابسته است که همه اینها در جهان طبیعی تنظیم می‌شود.