روی زمین پنج اقیانوس وجود دارد؛ اقیانوس اطلس، اقیانوس آرام، هند، قطب شمال و اقیانوسهای قطب جنوب که تمام آنها روی سطح زمین قرار دارند و قابل رؤیت هستند. هرچند که در این دستهبندی، «اقیانوس جنوبی» یا همان اقیانوس منجمد قطب جنوب نسبتاً جدید است و ممکن است عدهای تا کنون بر این باور بوده باشند که زمین تنها چهار اقیانوس دارد. اکنون شواهد تازهای از وجود آب، آن هم در مقیاس بسیار عظیم در اعماق سیاره زمین خبر میدهند! حجم این آب به طور بالقوه چیزی بیشتر از حجم تمام اقیانوسهایی است که قبلاً کشف و شناخته شدهاند.
به گزارش هفتگرد دانشمندان وجود این حجم عظیم آب را به لطف الماسی که چندی پیش در «بوتسوانا» (Botswana) یافت شد، تأیید کردند. این جواهر در عمق بیش از ۴۰۰ مایلی (حدود ۶۴۰ کیلومتری) زمین شکل گرفته و دارای نشانههای کوچکی از مواد معدنی و آب (از لایه عمیق درون زمین) است که در آن شکل گرفته است.
زمین سرنخهایی از ماهیت پنهان چرخه طبیعت را در اختیار بشر قرار میدهد
در اعماق غیرقابل دسترسی از زمین، فرآیندهای مرموزی درحال انجام هستند و هر از گاهی زمین سرنخهایی از ماهیت این فرآیندها را در اختیار ما قرار میدهد؛ چیزی شبیه الماسهای کوچک زیرزمینی که تودههایی از مواد معدنی کمیاب را درون خود دارند و با کمک آنها میتوان اطلاعاتی دربارهی محیط داخلی کره زمین بهدست آورد.
الماسی که در یک معدن الماس در بوتسوانا کشف شد، همان سرنخی است که طبیعت به ما داده است. این جواهر مملوء از موادی مانند «رینگوودیت» (Ringwoodite)، «فروپریکلاز» (Ferropericlase)، «انستاتیت» (Enstatite) و سایر مواد معدنی است که نشان میدهد در ۶۶۰ کیلومتری زیر سطح زمین تشکیل شده است.
وجود این مواد همچنین نشان میدهد که بستری که الماس در آن شکل گرفته (یعنی شکاف بین گوشتهی بالایی و پایینی) که به نام ناپیوستگی ۶۶۰ کیلومتری یا «ناحیهی گذار» (Transition Zone) شناخته میشود، سرشار از آب است.
*در گوشته بالایی، دما در بازهای بین ۵۰۰ تا ۹۰۰ درجه سانتیگراد متغیر است. بین گوشته بالایی و پایینی، بخشی تحت عنوان «ناحیهی گذار» (Transition Zone) وجود دارد که عمق آن را بین ۴۱۰-۶۶۰ کیلومتر ذکر میکنند.
به سختی میتوان نمونههایی را از زیر پوستهی زمین به دست آورد؛ چراکه عمیقترین عملیات حفاری در زیر سطح زمین تنها به حدود هفت مایل (حدود ۱۱ کیلومتر) زیر سطح زمین میرسد. در زیر پوسته و گوشته، بسیاری از لایههای دیگر قرار دارد که سطح زمین را از مرکز آن با فاصلهای ۴۰۰۰ مایلی (حدود ۶۴۰ کیلومتر) جدا میکند.
اینکه آیا درون لایههای سیاره ما آب وجود دارد یا نه، مدتها مورد بحث بوده است. مواد معدنی داخل الماس بوتسوانا، شکلگیری آن را در اعماق زمین نشان میدهد و ثابت میکند که آب در آن نقطه نیز وجود دارد.
بسیاری از جوانب ساختار زمین هنوز ناشناخته هستند. سرنخهای قابلتوجهی که در این الماس یافت شده است، بینش جدیدی در مورد چگونگی یافتن شواهد بیشتر، از وجود آب در زیر سطح زمین ارائه میدهد. با بررسی رینگوودیت موجود در الماس کشفشده و با بررسی دیگر ویژگیهای این کانی، میتوان گفت که بله؛ یک منطقهی پرآب در زیر سطح زمین (از زیر ناحیه گذار و به سمت گوشتهی پایینی) وجود دارد.