تئاتر شهر در عمر ۵۵ ساله خود شرایط عجیبی دیده است. از افتتاحیه تئاتر شهر در بهمن ۱۳۵۱ با اجرای نمایش «باغ آلبالو» به کارگردانی آربی آوانسیان تا قمه‌کشی در محوطه تئاتر شهر در اسفند سال گذشته . اتفاقات غیرهنری که باعث شد از حصارکشی و پاکسازی تئاتر شهر صحبت شود.
اهالی و دوستداران تئاتر نگران تئاتر شهر هستند. حضور کارتن‌خواب‌ها، معتادها و دستفروشان فضایی ایجاد کرده که هیچ سنخیت با قلب تئاتر ایران ندارد. وزیر فرهنگ ارشاد و مدیر مجموعه پیشین و فعلی تئاتر شهر بارها از نقش تئاتر شهر، بهبودی شرایط و نگرانی اهالی هنر سخن گفته‌اند و بر حفظ حریم تئاتر شهر تاکید کرده‌اند. اما همچنان در برهمان پاشنه می‌چرخد و شرایط تئاتر شهر همچنان همان فضای نگران کننده است. اما علیرضا نادعلی شهرستانکی، سخنگو و نایب رئیس کمیته فرهنگی شورای شهر تهران خبرهای خوبی برای ساختمان استوانه تئاتری دارد.
اولین قدم؛ جمع‌آوری دستفروش‌های
زمانی که علی سردار افخمی که از شاگردان هوشنگ سیحون بود به طراحی ساختمان تئاتر شهر فکر می‌کرد، هرگز در تخیلش هم نمی‌گنجید روزی این ساختمان که برپایه معماری ایرانی است در محاصره دستفروش‌ها، معتادان و کارتن‌خواب‌ها قرار بگیرد. اما نادعلی این نوید را می‌دهد که از شنبه آینده دستفروشان دور تئاتر شهر امکان بساط دستفروشی ندارند: «این هفته به دستفروش‌های دور بوستان دانشجو اعلام شده است که کارهای خود را جمع کنند و از شنبه آینده امکان بساط دستفروشی نخواهد بود.»
هرچند که دستفروشی دور تئاتر شهر بخشی کوچکی از مشکلات تئاتر شهر است، اما باید این خبر را به فال نیک گرفت و منتظر اقدامات مفید و خوب دیگر بود. اما سوال اینجاست که بازوی اجرای این موضوع چیست؟ سوالی که نادعلی در پاسخ آن به قانون اشاره می‌کند: «طبق قانون، جمع کردن دستفروشان مربوط به شهرداری است و شهرداری باید با خاطیان برخورد کند. این قانون برای همه یکسان است.»
او جمع‌آوری دستفروشان را یکی از اقدامات مهم و اساسی در رفع آسیب‌های اجتماعی می‌داند: «ما می‌خواهیم فضای تئاتر شهر از آسیب‌های اجتماعی جدا شود، به همین دلیل برروی این کار تاکید داریم. جمع‌آوری و ساماندهی دستفروش‌ها یکی از اقدامات اولیه این هدف است. به عبارت دیگر آنها امکان بساط کردن و دستفروشی ندارند، چرا که قرار است شرایط بهسازی شود. ما برای آنها هم تمهیداتی در نظر گرفته‌ایم. عزیزان باید در جاهایی که برایشان تعیین شده بساط کنند و تغییر جا بدهند.»
قدم دوم؛ پاکسازی فضای پارک
به گفته سخنگوی شورای شهر توافق صورت گرفته برای ساماندهی دستفروشان به مرحله اجرا رسیده است. اگر هم در اجرای این موضوع کندی صورت گرفته به خاطر شرایط روز جامعه بوده است. اما قدم بعدی پاکسازی فضای پارک است: «ساماندهی دستفروشان دور مجموعه به حل آسیب‌های تئاتر شهر کمک می‌کند، چرا که بخشی از آسیب‌ها ممکن است، از همین جا نشات بگیرد. اما بحث دیگر فضای خود پارک است. در خود پارک آسیب‌های اجتماعی زیادی وجود دارد. قرار است نیروی انتظامی و شهرداری منطقه ۱۱ به ساماندهی این موضوع کمک کنند تا شرایط پارک بهبود پیدا کند. حداقل خاصیت این موضوع این است که آسیب‌های پارک به مجموعه تئاتر شهر انتقال پیدا نمی‌کند و ما عملا فضای آرامی خواهیم داشت.»
به گفته نادعلی این شرایط باید استمرار پیدا کند: «ممکن است برای تکمیل آن یک سری اتفاقات سخت‌افزاری لازم باشد که طراحی و برنامه‌ریزی آن توسط سازمان زیباسازی در حال انجام است.»
او با اشاره به اینکه حریم با حصار متفاوت است اعلام می‌کند: «دیوار به ذات خوب یا بد نیست. بستگی دارد که کجا استفاده شود. ما خیلی موافق با جداسازی حریم تئاتر شهر با اطرافش نیستیم قاعدتا باید کاری کنیم تا شرایط برگزاری رویدادهای فرهنگی هنری در محیط اطراف تئاتر شهر به بهترین شکل و در امنیت فراهم شود.»
او حریم تئاتر شهر را منوط به توافق همه گروه‌ها می‌داند: «ساختمان تئاتر شهر مربوط به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، اما از نظر ضوابط مربوط به میراث فرهنگی است. این مجموعه در بوستان دانشجو است و اگر قرار است ساخت و سازی انجام بشود قطعا براساس قواعد به شهرداری است. اینجاست که این نهادها باید باهم توافق کنند. ما در هر دوره شورا با دوستان جلساتی داشتیم و خوشبختانه تفاهم‌های خوبی داشتیم. در دوره جدید هم توافق‌های خوبی وجود دارد.»
او با تاکید بر فرهنگ‌سازی، حفظ و حراست تئاتر شهر تاکید می‌کند: «بنا به جایگاه و میراثی که تئاتر شهر دارد باید امکانات مکفی برای اینجا تهیه شود. همچنین باید تئاتر شهر از بلایی و اتفاقاتی که ممکن است برایش بیفتد حفظ شود. دوستان برای این ساختمان قواعد و حریم مناسبی را در نظر گرفته‌اند که تا پایان طراحی و برنامه آن نمی‌توانم از آن حرف بزنم.»