وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آیین اختتامیه «پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد» اظهار کرد: این که جلال آل‌احمد را در حوزه نویسندگی به عنوان نماد مطرح می‌کنیم صرفا تجلیل از شخص جلال نیست بلکه پاسداشت یک مبارزه طولانی با جریان فکری مهاجم است. جلال آل‌احمد از پاسداران صیانت از مرزهای هویت ایرانی اسلامی ما بود؛ روزگاری این پرچم را بلند کرد که روزگار غربت این تفکر بود.
به گزارش هفت‌گرد، اختتامیه «پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد» شنبه (بیست‌وچهارم دی ماه ۱۴۰۱) با حضور محمدمهدی اسماعیلی (وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی)، غلامعلی حداد عادل (رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی)، یاسر احمدوند (معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی)، علی رمضانی (مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران)، وجیهه سامانی (دبیر علمی پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد)، پدر شهید آرمان علی‌وردی، داوران و اعضای هیئت علمی این دوره از جایزه ادبی جلال آل احمد، مدیران و مسئولان فرهنگی کشور و جمعی از اصحاب فرهنگ، ادب و رسانه برگزار و از برگزیدگان تقدیر شد.
فعالیت فرهنگی در ایران فرهیختگی و نخبگی جوانان ایران زمین را به رخ جهانیان خواهد کشید
در این آیین محمدمهدی اسماعیلی ضمن تبریک ولادت حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا (س)، روز زن و میلاد حضرت امام خمینی (ره) به عملیات کربلای ۵ اشاره کرد و به ارواح شهدای این عملیات، شهدای امنیت و حاج قاسم سلیمانی درود فرستاد و عنوان کرد: مایه افتخار ماست که دبیر پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد بانوی مسلمان ایرانی است.
وی افزود: سال اول پیروزی انقلاب اسلامی ۱۱ نویسنده زن داشتیم این تعداد در سال ۱۴۰۰ به ۲۸ هزار نویسنده زن رسیده و این از معجزه انقلاب اسلامی است. امروز تعداد زیادی از منتخبان این جشنواره، داوران و برگزارکنندگان آن از بانوان سرافراز ایرانی هستند که مایه خوشبختی بسیار است.
او ضمن اشاره به اینکه در حال حاضر تعداد جان‌باختگان کرونا به صفر رسیده است، بیان کرد: این امر نشان می‌دهد که فرزندان ایرانی، پزشکان، پرستاران و مدافعان سلامت در کنار خدمتگزاران دولت و نظام توانستند این موفقیت بزرگ را ثبت کنند. این یک داشته بزرگ برای ملت ایران بوده و متعلق به همه مردم است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: فعالیت فرهنگی وارد فصل جشنواره‌های بزرگ در نظام جمهوری اسلامی و روزهای به یادماندنی برای اهالی فرهنگ، هنر و ادب کشور شده است و سرآغاز آن نیز با موضوع کتاب بوده و شروع خوبی است که با جشنواره هنری فجر و دیگر جشنواره‌های فرهنگی ادامه پیدا خواهد کرد که اوج فرهیختگی و نخبگی جوانان ایران زمین را به رخ همه جهانیان خواهد کشید.
او ضمن تصریح این نکته که ۶۰ سال از نهضت امام خمینی (ره) می‌گذرد و در شصتمین سالگرد کتاب «غرب‌زدگی» هستیم، عنوان کرد: کار جلال نشان‌دهنده یک رویارویی بزرگ تاریخی ماست؛ جلال یک مسئله مهم را روایت می‌کند و از این حیث جای تقدیر ویژه دارد. جلال برای ما یک نماد تمدنی است؛ تمدن ایرانی اسلامی در برابر هجمه‌‌ای که با ورود مدرنیته و تمدن غربی اتفاق افتاده است.
وی همچنین مطرح کرد: این که در دوره انقلاب اسلامی از میان نویسندگان نام آشنا و بسیار، جلال آل‌احمد را در حوزه نویسندگی به عنوان نماد مطرح می‌کنیم صرفا تجلیل از شخص جلال نیست بلکه پاسداشت یک مبارزه طولانی با جریان فکری مهاجم است. جلال آل‌احمد از پاسداران صیانت از مرزهای هویت ایرانی اسلامی ما بود. روزگاری این پرچم را بلند کرد که روزگار غربت این تفکر بود. روزگاری که به سختی می‌توان افرادی به‌سان جلال را پیدا کرد. او با شجاعت وارد صحنه شد و این افتخار را آفرید. باید تلاش کنیم این جایزه با همین رویکرد و با قوت راه خود را ادامه دهد.
محمدمهدی اسماعیلی در پایان سخنان خود ضمن بیان این که در این عرصه نیاز به آموزش و تربیت نویسندگان فعال داریم، گفت: امیدواریم با حضور و بهره از نخبگانی که در ادوار مختلف جایزه ادبی جلال آل احمد از آن‌ها تقدیر شد بتوانیم این کار مهم را به سرانجام برسانیم و هر سال بر رونق آن بیافزاییم.
جلال آل‌احمد؛ نماد نویسندگی در دوران پس از انقلاب
غلامعلی حدادعادل از دیگر سخنرانان این آیین ضمن گرامی‌داشت یاد جلال آل‌احمد و با بیان این که هرچه در معرفی و بزرگ داشت این نویسنده بکوشیم باز هم جا دارد، مطرح کرد: اهمیت جلال را از نسل ما باید پرسید؛ وقتی «غرب‌زدگی» در سال ۱۳۴۱ منتشر شد من در آستانه ورود به دانشگاه بودم؛ این کتاب در برابر فضایی که در انتظار ما بود به ما مصونیت بخشید و جهت داد. اعتراف می‌کنم جلال آل‌احمد یکی از کسانی است که در جهت بخشیدن به زندگی من موثر بود. او نماد نویسندگی در دوران پس از انقلاب است.
وی افزود: نمی‌توانم خوشحالی خود را از پدید آمدن این همه کتاب ادبی خواندنی در فضای دینی، اسلامی، انقلابی و ایرانی پنهان کنم؛ برای این که در پنج دهه پیش به دنبال کتاب داستان بودیم تا هم خود بخوانیم و هم بتوانیم به دیگران معرفی کنیم و پیدا نمی‌کردیم.
وی افزود: در عالم دینی، ادبیات به این سبک امروز، یک امر جدید بوده و به برکت انقلاب اسلامی است که این همه مرد و زن نویسنده خوش قلم و خوش فکر با فکر مستقل، فرهنگ خود را بیان می‌کنند. این یک پدیده ارزشمند و نوظهور است که باید قدر این نهال برومند را دانست و آن را تقویت کرد تا به یک درخت تناور سایه‌افکن پرثمر مبدل شود.
ادبیات کنونی قابل مقایسه با ادبیات پیش از انقلاب نیست
یاسر احمدوند دیگر سخنران آیین اختتامیه «پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد» با اظهار امیدواری نسبت به تولید آثار ادبی شایسته توسط دانش‌پذیران آل جلال تصریح کرد: ادبیات کنونی قابل مقایسه با ادبیات پیش از انقلاب نیست. ادبیات شاخصه نشاط و پویا بودن یک جامعه است؛ وقتی در طول یکسال حداقل ۱۵۰۰ رمان و داستان کوتاه منتشر می‌شود آن جامعه، جامعه‌ای با نشاط، خلاق و آفریننده است. امیدوارم سال به سال بر غنای تولیدات ادبی و این جوانان و نویسندگان افزوده شود.
معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش پایانی سخنان خود ضمن بیان این که در شیوه برگزاری جایزه ادبی جلال آل احمد نیاز به تغییر داریم، گفت: بعد از برپایی این دوره سراغ تحول خواهیم رفت؛ ایده‌‌ها و پیشنهادهایی دریافت شده و طرح‌هایی نیز تدبیر شده است تا در دوره‌های آینده این جایزه را متفاوت برگزار کنیم. اکنون نیز از همه دعوت می‌کنم تا ایده و طرح‌های خود را برای تحول این جایزه ارائه کنند.
لزوم بازخوانی «غرب‌زدگی» برای جامعه امروز
در ادامه این آیین علی رمضانی با اشاره به این که در «پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد» بیش از ۲۷۰۰ اثر به دبیرخانه این جایزه رسید، بیان کرد: این آثار در چهار گروه نقد ادبی، مجموعه داستان کوتاه، داستان بلند و رمان و مستندنگاری که در سال ۱۴۰۰ منتشر شدند مورد داوری و ارزیابی قرار گرفت؛ در این دوره شاهد رشد کمی و کیفی آثار بودیم. همچنین در «پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد» سه بخش ویژه با عناوین «سردار شهید حاج قاسم سلیمانی» و «کرونا و مدافعان سلامت» افزوده شد؛ کتاب‌هایی که در سه سال اخیر در این زمینه منتشر شد بود مورد ارزیابی قرار گرفت.
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران در ادامه مطرح کرد: شانزدهمین دوره آموزشی داستان‌نویسی آل جلال نیز امسال برگزار شد که بیش از ۱۸۰ نفر از ۳۱ استان کشور توسط ۱۳ تن از استادان برجسته مورد آموزش قرار گرفتند.
وی با اشاره به این که بخش ویرایش کتاب نیز دومین دوره خود را تجربه می‌کند، عنوان کرد: در پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد به بهترین اثر ویرایشی نیز جوایزی تعلق گرفت.
او از ناشرانی که در طول سال ۱۴۰۰ همت کرده و آثاری را در حوزه ادبیات چه ادبیات خلاقه و چه مستندنگاری منتشر کردند تشکر ویژه کرد و افزود: آنچه توسط ناشران به منصه‌ظهور می‌رسد حاصل تلاش جمعی از افراد است که نویسندگان مهمترین رکن آن هستند. در این دوره آثار ۸۵۸ ناشر مورد ارزیابی قرار گرفت و آثار ۱۴ ناشر تهرانی و چهار ناشر غیر تهرانی از سه استان قم، خراسان رضوی و کرمان به بخش نهایی راه پیدا کردند. همچنین آثار چهار نفر از بانوان نویسنده در بخش نهایی پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد مورد داوری قرار گرفت.
علی رمضانی در پایان سخنان خود با اشاره به کتاب «غرب‌زدگی» جلال آل‌احمد گفت: امسال شصتمین سالگرد نگارش این اثر است. آن هنگام که جلال این کتاب را به نگارش درآورد قطب‌های فکری مهم دنیا؛ واشنگتن و آمریکا، مسکو و شوروی سابق و بیت‌المقدس را دیده بود. بازخوانی اثری که نویسنده آن در دنیا بگردد و منظری را به این شکل ارائه کند برای جامعه امروز ما بسیار لازم است.
همچنین در این آیین وجیهه سامانی بیانیه «پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد» را خواند و از برگزیدگان «پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد» و پدر شهید آرمان علی‌وردی تقدیر شد.