هفت گرد-فوق تخصص جراحی پا و مچ پا و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تأکید بر اینکه داغی کف پا یا سندروم سوزش پا یکی از علائم شایع اختلالات عصبی و متابولیک است، اظهار کرد: این عارضه معمولاً با احساس سوزش، گرمی، گزگز یا درد تیز در کف پا همراه است و در بسیاری از بیماران، شدت علائم در شب افزایش مییابد.
دکتر علیرضا موسویان، فوق تخصص جراحی پا و مچ پا و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گفتوگو با وبدا با اشاره به اینکه گرمی محیط رختخواب، گشاد شدن عروق پوستی برای دفع حرارت، توجه بیشتر مغز به پیامهای عصبی هنگام استراحت و تغییرات هورمونی از عوامل تشدیدکننده این حالت در شب هستند، گفت: در بیماران مبتلا به دیابت، افزایش مزمن قند خون موجب تخریب تدریجی رگهای کوچک تغذیهکننده اعصاب شده و در نهایت باعث مرگ سلولهای عصبی و انتقال نادرست پیامهای عصبی میشود.
وی تأکید کرد: در صورت بروز احساس داغی کف پا، افراد بهویژه مبتلایان به دیابت یا دارای سابقه خانوادگی این بیماری باید فوراً سطح قند خون خود را کنترل کرده و برای ارزیابی دقیق عملکرد اعصاب به پزشک مراجعه کنند.
این عضو هیأت علمی با اشاره به سایر علل نوروپاتی گفت: کمبود ویتامینهای گروه B بهویژه B12 و فولات، مصرف طولانیمدت الکل، بیماریهای خودایمنی مانند لوپوس و گیلنباره و همچنین تماس طولانی با مواد سمی صنعتی از علل مهم بروز سندروم سوزش پا هستند.
وی افزود: اگر علل عصبی رد شود، باید دلایل متابولیک مانند کمبود ویتامینها، کمکاری تیروئید، کمخونی شدید و نارسایی کلیوی بررسی شود؛ زیرا هر یک از این اختلالات میتواند با کاهش اکسیژنرسانی یا تجمع سموم در بدن، موجب داغی و سوزش کف پا شود.
دکتر موسویان با اشاره به اینکه در برخی موارد علت داغی کف پا به عوامل محیطی و موضعی محدود میشود، گفت: پوشیدن کفشهای تنگ و نامناسب، ایستادن طولانیمدت و عفونتهای قارچی موسوم به پای ورزشکار که با خارش، بوی نامطبوع و سوزش همراه است از جمله این عوامل هستند.
وی همچنین به بیماری نادر اریتروملالژیا اشاره کرد و افزود: در این بیماری ناهنجاریهای عروقی موجب افزایش جریان خون در پاها شده و باعث قرمزی، تورم و گرمای شدید میشود.
این فوق تخصص جراحی پا و مچ پا درباره علائم هشداردهنده گفت: اگر داغی کف پا همراه با بیحسی، ضعف عضلانی، زخم بدون درد یا تشدید ناگهانی علائم بروز کند، بیمار باید فوراً به پزشک مراجعه کند؛ زیرا این نشانهها میتوانند بیانگر پیشرفت آسیب عصبی و خطر بروز عوارض جدی باشند.
دکتر موسویان با اشاره به اینکه روشهای خانگی تنها نقش تسکینی موقت دارند، به اقدامات زیر توصیه کرد: خیساندن پاها در آب خنک (نه آب یخ)، استفاده از کرمهای حاوی منتول، کافور یا ژل آلوئهورا، استفاده از جورابهای نخی، تهویه مناسب در هنگام خواب، بالا نگهداشتن پاها و مدیریت استرس.
وی تأکید کرد: درمان اصلی باید بر اساس علت زمینهای انجام شود و بدون شناسایی علت، استفاده از درمانهای خانگی کافی نیست.
دکتر موسویان در پایان خاطرنشان کرد: داغی کف پا بهویژه در هنگام شب علامتی است که نباید نادیده گرفته شود؛ زیرا در بسیاری از موارد اولین نشانه بروز اختلالات عصبی یا متابولیک است. تشخیص زودهنگام و درمان بهموقع، نقش مهمی در پیشگیری از آسیبهای غیرقابل بازگشت دارد.
