روز جهانی زمین پاک فرصتی مغتنم است، برای ترویج فرهنگ حفاظت و نگهداری از زیست بوم و زیستگاهی که در آن زندگی بشری به رشد و بالندگی خواهد رسید و توجه به آن نقش انکارناپذیری را در نهادینه ساختن باور و اراده انسان برای داشتن و حفظ محیطی سالم دارد.
روز زمین پاک یک روز نیست بلکه یک جنبش محیط زیستی است، امسال نیز مانند هر سال در ایران همراه با سراسر دنیا این روز گرامی داشته می شود تا همگان از اهمیت زمین و موهبت های آن و گام هایی که میتوانند برای حفظ آن بردارند آگاه شوند.
در سال ۱۹۷۰ در پاسخ به بحران محیط زیست، روز ۲۲ آوریل مصادف با دوم اردیبهشت و هر چهار سال یک بار سوم اردیبهشت ماه، به عنوان روز زمین پاک انتخاب شد. روزی برای ارتقاء آگاهی و آموزش در مورد مسائل زیست محیطی و ترویج فرهنگ حفاظت و پاسداری از زمین.
در این سال در پی برگزاری اولین روز زمین پاک، موجی از اقدامات محیط زیستی به راه افتاد. تصویب قوانین زیست محیطی، قانون هوای پاک، آب پاک و قانون حفاظت از گونه های در معرض انقراض در ایالات متحده آمریکا و تشکیل آژانس محیط زیست آمریکا از جمله اقداماتی بودند که در پاسخ به اولین روز زمین پاک صورت گرفت.
ایران نیز در این رویداد با دیگر کشورهای جهان همراه شده و هر ساله هفته زمین پاک را که از روز دوم اردیبهشت ماه با نام روز زمین پاک آغاز می شود، به مدت یک هفته در سراسر کشور برپا می دارد.
هر چند امسال به دلیل حضور مهمان ناخوانده ای که به همه کشورهای جهان سرزده، تعداد زیادی را خانه نشین کرده است، رعایت فاصله اجتماعی از اهم اقدامات پیشگیرانه است و لذا امکان برگزاری همایش و جشنواره های حضوری وجود ندارد و برنامه های روز جهانی زمین پاک در جای جای دنیا به صورت مجازی برگزارمی شود.
برای حفظ محیط زیست چه کاری می توان انجام داد؟
سازمان ملل متحد جزوه ای به نام «راهنمای حفظ جهان برای یک فرد تنبل» منتشر کرده که در آن اقداماتی ذکر شده است که شهروندان کره زمین برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل می توانند انجام دهند.
برخی از پیشنهاداتی که در جزوه سازمان ملل متحد آمده عبارت است از
• صرفه جویی در مصرف الکتریسیته با خاموش کردن کامل وسایل برقی از جمله رایانه ها، هنگامی که از آنها استفاده نمی شود.
• انجام امور بانکی به صورت آنلاین و خودداری از استفاده از کاغذ برای امور بانکی.
• خرید کالاهایی که به صورت کوچک بسته بندی شده اند.
• استفاده از فرش در خانه ها میتواند به افزایش دمای خانه و در نتیجه کاهش مصرف انرژی کمک کند.
• دوش گرفتن به جای پرکردن وان منازل.
• کمک به بازیافت پسماندهای غذایی.
• خشک کردن مو و لباسها به شکل طبیعی به جای استفاده از دستگاه های خشک کننده.
• مصرف کمتر گوشت، مرغ و ماهی. (برای تهیه گوشت در مقایسه با گیاهان به مصرف منابع بیشتری از انرژی احتیاج است).
• خریدهای خود را به شکل برنامه ریزی شده انجام دهید و فهرست خرید تهیه کنید. به دام ترفندهای تجاری مورد استفاده فروشگاه ها برای خرید بیشتر نیافتید.
• برای حمل و نقل اولویت را به دوچرخه سواری، پیاده روی و استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی بدهید. استفاده از خودرو را مواقعی که تعداد سرنشینان خودرو زیاد خواهد بود محدود کنید.
• از بطری و فنجان های یک بار مصرف برای آب و قهوه و چای استفاده نکنید.
برای آیندگان زمین را پاک نگهداریم
کره زمین تنها منزل و مکان برای حیات بشری که در سال های اخیر آماج بسیاری از دستبردها و تعهدی انسان ها قرار گرفته و زخم های بسیاری دارد.
باید بپذیریم که فراموشی سیاره ‘زمین’ تاوان سختی در پی خواهد داشت و برای یادآوری این موضوع باید از همه فرصت ها و ظرفیت ها استفاده کنیم که ۲۲ آوریل مصادف با ۲ اردیبهشت و روز زمین پاک یکی از این فرصت های خوب است.