13 آگوست؛ روزجهانی چپ دستها
دلیل نامگذاری این روز، یادآوری این نکته مهم است که تمامی ابزارها و امکانات برای راست دستها طراحی شدهاند و چپ دستها را مجبور به استفاده از دست راست میکنند! سالانه 2500 چپ دست بهخاطر همين مسئله جانشان را از دست ميدهند.
به گزارش هفتگرد، چپدستی به مفهوم تمایل طبیعی افراد در استفاده از دست چپ برای انجام کارهای گوناگون و بویژه نوشتن است. بطور طبیعی، بیشتر انسانها راستدست هستند به این معنا که برای انجام کارهای روزمره، استفاده بیشتری از دست راست به عمل میآورند. یکساندستان گروه خیلی کوچکی از انسانها هستند که توانایی استفاده از دست چپ و راست را بهطور یکسان دارند.
مطالعات گوناگون نشان میدهد که در جوامع مختلف، ۷۰ تا ۹۰ درصد جمعیت، راستدست هستند. بقیهٔ این افراد عمدتاً چپدست هستند. درصد بسیار کمی نیز توانایی استفاده از دو دست را دارند.
علل چپدستی
علت دقیق چپدستی مشخص نیست. نظریههای مختلف، وراثت، یادگیری و فعالیتهای مغزی در دوران جنینی و رشد را عامل تعیین چپدستی یا راستدستی میدانند. پژوهشگران دانشگاه آکسفورد، اخیراً ژنی را کشف کردند که گمان میرود عامل بروز چپدستی باشد. در افراد حاوی این ژن، بخش راست مغز کار کنترل سرعت و زبان را بر عهده دارد و بخش چپ مغز مسئول احساسات است. در افراد راستدست که فاقد این ژن هستند وظیفه هر نیمکره مغز بر عکس این است. اما اندکی بعد، پژوهشگران دانشگاه ام آی تی آمریکا، نظریه جدیدی در این رابطه ارائه دادند. یافتههای آنان نشان میدهد که در رحم مادر، مغز کودکان چپدست آزادانه تر از مغز کودکان راستدست رشد میکند.
مسائل اجتماعی و فرهنگی
چپدستی در بسیاری از جوامع، نوعی ناهنجاری و عادت ناپسند محسوب میشدهاست و معمولاً سعی بر این بوده که کودکان را به استفاده از دست راست تشویق کنند. Sinister در زبان لاتینی به معنای چپ است و در عین حال این واژه به معنی شوم و بد یُمنی است. در زبان فرانسوی، gauche برای دو واژه چپ و ناشی بهکار میرود و در زبان آلمانی، linkisch به معنی چپدست و آدم ناجور است.
مهم ترین محدودیتهای چپ دستها
-سوراخهای دسته قیچی یک اندازه نیستند. آنها برای راست دستان طراحی شدهاند.
-زونکنها و بسیاری از مکانیزمهای دفترهای فنری مشابه، برای راست دستان طراحی شدهاند.
-دکمه شاتر در عموم دوربینهای عکاسی در سمتی قرار میگیرد که راست دستان راحتتر آن را فشار دهند.
-چپ دستها و ماجرای صندلیهای کلاس و مدرسه و دانشگاه، چیزی است که همه قبلاً به آن توجه کردهاند.
-دنده و جا لیوانی داخل ماشین هم برای راست دستها طراحی شده است. مگر اینکه در انگلیس زندگی کنید.
-قسمت صفحه کلید عددی در سمت راست کیبورد، همیشه یک فضای زائد غیر قابل استفاده برای چپ دستهاست. دکمههای پرکاربرد را هم در جایی قرار دادهاند که چندان به آن دسترسی ندارند!
-در بانکها، عموما خودکارها را به شکلی میگذارند که راست دستها راحتتر بردارند. چپ دستها فقط جایی شانس دارند که مشتریمداری خیلی مهم نیست و خودکار را بیحساب و کتاب جلوی مشتری میاندازند و قرار میدهند!
معروف ترین چپ دستهای جهان
افلاطون، ارسطو، چارلی چاپلین، آیزاک نیوتن، لودویگ فان بتهوون، یوهان سباستیان باخ، لئوناردو داوینچی، میکلآنژ، پابلو پیکاسو، ویلیام شکسپیر، فریدریش نیچه، بیل گیتس، جرج مایکل، مهاتما گاندی، امینم، ۵۰ سنت، جرج مایکل، آمیتاب باچان، تام کروز، رابرت دنیرو، نیکول کیدمن، استیو مککوئین، تیم آلن، سارا جسیکا پارکر، آنتونی پرکینز، سیلوستر استالونه، آنجلینا جولی، لیدی گاگا، جیمی هندریکس، گونتر گراس، ماری کوری و ژولیوس سزار، رافائل نادال.