آثار این معمار شرقی، غرب را شگفت زده کرد
انتشار خبر مرگ آراتا ایسوزاکی ـ معمار برجسته و پُرکار ژاپنی ـ جامعه هنر معماری دنیا را در ماتم و حسرت بزرگی فرو برده است. او که کارش را در سال ۱۹۷۲ در توکیو آغاز کرده بود، به واسطه طراحی موزه هنرهای معاصر در لس آنجلس در دهه ۱۹۸۰، زمینه را برای چهار دهه فعالیت بین‌المللی خود فراهم کرد.
به گزارش هفتگرد – در کارنامه کاری و هنری ایسوزاکی ـ دارنده جایزه معماری پریتزکر ـ طراحی بناهای متعددی به چشم می‌خورد اما آنچه «موکا» یا همان موزه هنرهای معاصر لس آنجلس را در این بین متمایز می‌کند، ادغام و بازتعریف سنت‌های شرقی و غربی است که توانست طراحش را به عنوان یک هنرمند بااستعداد به عرصه معماری بین‌الملل بشناساند.
ایسوزاکی معماری است که آثارش نفوذ غرب را هضم می‌کند، اما توجه جدی به جزئیات را به کار می‌گیرد که بسیار ژاپنی است.
او یک نظریه‌پرداز جدی است که ساختارش در عین حال می‌تواند طنزآمیز و خنده‌دار باشد. یک معمار با شهرت جهانی؛ او بیش از ۱۰۰ اثر ساخته شده در سطح بین‌المللی دارد که از جمله طرح‌های تحسین‌شده‌اش همین موزه هنرهای معاصر در خیابان بزرگ لس آنجلس است که باعث شد نام او همیشه در محافل بزرگ معماری به رسمیت شناخته شود.
برای نزدیک به دو دهه، ایسوزاکی فقط در ژاپن و عمدتاً در جزیره جنوبی کیوشو، جایی که متولد شده بود، ساخت و ساز کرد. اما در سال ۱۹۸۰، موزه نوپای هنرهای معاصر در لس آنجلس، طراحی بنای خود را به او سفارش داد.
زمانی که کمیته ساخت و ساز شهری، ایسوزاکی را مجبور به انجام طرحی کرد که او در مطبوعات رد کرده بود، این پروژه تقریباً پایه‌گذاری شد. او درباره این تصمیم خود گفت: «من مجبور بودم یا استعفا بدهم و یا اخراج شوم.» شکست در لس آنجلس او را مجبور می‌کرد که تحقیرشده به زادگاهش ژاپن عقب نشینی کند. ایسوزاکی با توجه به توصیه‌های معمار لس‌آنجلسی، فرانک گری، حمایت گروهی از متولیان موزه را به دست آورد که پذیرش طرحش و سپس شهرت او را موجب شدند.
ریچارد کوشالک، مدیر موزه در آن زمان، در مصاحبه‌ای درباره‌ی چالش‌های پیش‌روی این هنرمند برای پذیرش طراحی ساختمان موزه هنرهای معاصر لس‌آنجلس یادآور شده بود: «تحمل این اجبار برای ایسو آزاردهنده بود.» گویا کمیته ساخت و ساز شهری بر این باور بود که نام ایسوزاکی برای پروژه، اعتبار بین‌المللی به ارمغان می‌آورد. با این همه ایسوزاکی زیر بار طرحی که آنها پیشنهاد داده بودند نرفت و طرح خود را اجرایی کرد.
آراتا ایسوزاکی سرانجام موزه را به عنوان دهکده‌ای از مواد جامد افلاطونی ساخت که با یک ماسه‌سنگ قرمز هندی با بافت غنی پوشیده شده بود؛ با نورگیرهای هرمی بزرگ که گالری‌های آرام زیر را روشن می‌کردند.
اولین گالری، حجیم، درخشان و از نظر بصری ساکن، مفهومی ژاپنی را که گاهی اوقات به عنوان یک پوچی پر از احتمال توصیف می‌شود، به مجموعه‌ای غربی از فرم‌ها مستقیماً از کتاب هندسه معرفی کرد.
گری در مراسم افتتاحیه گفته بود: «آن گالری ارزش کل ساختمان را داشت. این پروژه آقای ایسوزاکی را به سمت بین‌المللی شدن آن هم برای چهار دهه سوق داد. ایسوزاکی در ادامه کارش را در بسیاری از کشورها آن هم در طیف وسیعی از سبک‌ها دنبال کرد. او ساختمان تیم دیزنی رنگارنگ و خیالی پست مدرنیستی را در اورلاندو، فلوریدا ساخت. او برای بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۹۲ در بارسلون اسپانیا، ورزشگاه پالائو سنت جردی را با ۱۸۰۰۰ صندلی متقارن طراحی کرد.
اما برگردیم به موزه هنرهای معاصر در لس‌آنجلس؛ موزه‌ی هنرهای معاصر لس‌آنجلس MOCA (تاسیس ۱۹۷۹) موزه‌ای مرتبط با هنر معاصر با سه شعبه در لس‌آنجلس، ایالت کالیفرنیاست. موارد نمایش موزه بیشتر شامل هنر معاصر آمریکایی و اروپایی است که پس از سال ۱۹۴۰ خلق شده‌اند. از زمان راه‌اندازی موزه، برنامهی موزه‌ی هنر معاصر لس‌آنجلس رویکردی گوناگون به مسئله‌ی هنر معاصر داشته است. مأموریت موزه، به نوعی در به پرسش کشیدن هنر و تطبیق با تعاریف در حال تغییر آن است. این مجموعه به جمع‌آوری و نمایش هنرهای معاصر اختصاص یافته است. «موکا» یکی از جذاب‌ترین مجموعه‌های هنر معاصر در جهان را با تقریباً ۷۰۰۰ اثر در خود جای داده است.
در ادامه تصاویری از بنای موکا در لس آنجلس را مشاهده می کنید:
