
بخوانیم برای ایران! برای شناخت تاریخ، فرهنگ و تمدن دیرپا و ژرف آن و برای کسب دانایی و خِرد! کتابخوانی امسال، در نمایشگاه سیوششم، چنین هدفِ فرهنگی را نشانه گرفته است.
به گزارش هفت گرد به نقل ایبنا، نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران جایگاهی دلخواه برای همه کسانی شده است که با کتاب و نشر آن پیوند دارند. هر ساله تازهترین عنوانها در نمایشگاه به دست دوستداران کتاب میرسد و آگاهی از آنچه در گذر یک سال چاپ و پخش شده است، در این میعادگاه فرهنگی به دست میآید. برگزاری نمایشگاه کتاب را میتوان مهمترین رویداد فرهنگی و جشن بزرگ کتاب برای ایرانیان دانست.
همواره و هر ساله شمار بازدیدکنندگان از نمایشگاه فزونی میگیرد و خواستاران کتاب را به سوی خود میکشد، شمار بازدیدکنندگان را میتوان سنجهای برای دلبستگی ایرانیان برای خواندن کتاب دانست. بازدیدکنندگان راهی نمایشگاه کتاب میشوند تا کتابهای مورد علاقه خود را در میان هیاهوی مردم انتخاب کنند اما هنوز برای آنکه عادت پسندیده کتابخوانی در میان مردم آن گونه گسترش بیابد که همسنگ با دیرینگی تمدن و فرهنگ ما باشد، راهی دراز در پیش است.
گسترش کتابخوانی در دنیای امروز از آن رو است که ایرانیان در گذر از هزارهها همواره برای پیشرفت نسکهای گوناگون میکوشیدند و این پیشینه نوآوری در آموزش و پرورش را میتوان در بنیاد فرهنگی کتابنویسی دید که ایرانیان در بغداد راهاندازی کردند بهمانند بنگاه ترجمه و تالیف کتاب که خسروپرویز ساسانی بنیاد کرده بود. ایرانیانی که در جایگاه مشاور با مأمون خلیفه عباسی همکاری داشتند و بیشتر با او از خراسان به بغداد رفته بودند در این شهر مؤسسهای بنیاد کردند که بیشباهت به بنگاه تألیف و ترجمه کتاب نبود که ۲۶۵ سال پیش از آن به تصمیم خسروانوشیروان ساسانی ایران در تیسفون (مدائن) گشایش یافته بود و ترجمهی کلیله و دمنه از زبان سانسکریت به فارسی نمونهای از کارهای آنان است. این دلبستگی به کتاب در روزگار کنونی نیز با تاریخ، فرهنگ و تمدن این سرزمین عجین شده و سپری شدن سیوپنج دوره از نمایشگاه بینالمللی کتاب بیانگر دلبستگی ایرانیان به نسک و کتاب از دوره باستان تا روزگار کنونی است.
امسال سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با پوستری زیبا و چشمنواز رونمایی شده است و اکنون همان پوستر نماد و نشانهای دلانگیز برای پیشوازی جشن کتاب امسال شده است؛ پوستری که با عنوان «بخوانیم برای ایران» آذین یافته است تا سمت و سوی نمایشگاه کتاب و آرمان والای آن را برای تحقق جامعهای پیوسته و دلبسته به کتاب و کتابخوانی، نشان دهد.
آری، بخوانیم برای ایران! برای شناخت تاریخ، فرهنگ و تمدن دیرپا و ژرف آن و برای کسب دانایی و خِرد! کتابخوانی امسال، در نمایشگاه سیوششم، چنین هدفِ فرهنگی را نشانه گرفته است.
پوستر نمایشگاه امسال زنان و مردانی کتابخوان و کتابجو را نشان میدهد؛ کتابخوانانی که آراسته به جامههای کهن ایرانی هستند و همانهاییاند که در نگارههای مینیاتوری ایرانِ کهن و ایرانِ امروز یافتنیاند. گویی آنها آراستگی را در دانایی و کتابخوانی جستوجو میکنند.
در این پوستر پُرمعنا، دَری که رو به روشنایی فضا گشوده شده است، همانند کتابی نیمهباز است. پس اشاره به آن دارد که دانایی و خِرد و آگاهی از دریچهی کتاب و کتابخوانی به دست میآید. نور و روشناییای هم از دَرِ گشوده به درون تابیده است، روشنیبخش محفل و دنیای کتابخوانانی است که تصویر کنارِ هم و پراکندهی آنها را در این پوستر مییابیم.
کتابجویان و کتابخوانان پوستر نمایشگاه سیوششم کتاب تهران، هم از زنان هستند که پرورش انسانهای فردا و نسل بعد را در گرو خواندن کتاب میدانند، و هم از مردانِ کار و معناجویی که گِرد هم نشستهاند و با کتابی در دست، گویی سرگرم گفتوگویی دلخواه هستند. حتی آنکه در گوشهای دورتر کتابِ گشودهای را مینگرد، چنین به گمان میرسد که مردِ کارورزیست که او نیز همانند دیگران در جستوجوی روشنایی بیپایان کتاب است؛ و آن بانوی آراستهای که ایستاده در کنار دَرِ گشوده، سخت سرگرم خواندن و خواندن است، جهان را و تابندگی آن را در خواندن هموارهی کتاب مییابد.
در این نقشونگار زیبا و چشمنواز، سهم کتابخوانی و صَرف زمان برای کتاب، هم به بانوان میرسد و هم به مردان. بهراستی نیز جز این نمیتوان بود. جامعهای سعادتمند و بختیار است که زن و مرد و کوچک و بزرگ آن راهی به سوی کتابخوانی و پرورش نیروی ذهنی خود بیابند و افق دید خود را در کسب دانایی گسترش دهند.
پیکرهی پوستر سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران بهتمامی از دل و نهاد فرهنگ والای ایران برخاسته است. به هر گوشه و کنار آن بنگریم پیوندی ژرف و استوار میان این نقش و فرهنگ ایران که آمیخته با دانایی و کتابخوانی است، مییابیم. پس این پوستر گویا و نمایانگر شعار دلانگیز نمایشگاه کتاب هم هست: بخوانیم برای ایران!
اما نمیتوان از زن و مردی چشم برداشت که نقش آنها در گوشهای از پوستر نمایان است: مردی که ایستاده است و بانویی که نوزادش را سخت در آغوش گرفته و چشم بر کتابی دارد که به سوی او گرفته شده است. دقت و باریکنگری در این نقش، رابطهای میان اجزای آن میسازد که ذهن را به تأمل وامیدارد. گویی میخواهد به ما بگوید که تربیتِ درست و سنجیدهی نسل آینده مستلزم دانش و آگاهی است، و این آگاهی به دست نخواهد آمد مگر آنکه تربیت نسل فردا همراه با پرورش ذوق کتابخوانی در آنها باشد. این، نکتهای است که هرچند بارها تکرار شده است و بدیهی به گمان میرسد، اما شایستهی بازگفتِ بارها و بارهای آن است تا در ذهن و جان ما جای بگیرد و راهنمای کار و کردار و رفتار ما باشد.
از رنگهای روشن و تابندهی پوستر نیز نباید بهسادگی گذشت. رنگ سبز گستره بیشتری را در پوستر دارد و نقشه ایران با خرمی و سرسبزی به چشم میآید، رنگ سرخ جلد کتاب را به تصویر میکشد و برگهای سفیدِ آن نیز نور خِرد و آگاهی را به مردم تابانده است. این سه رنگ نشاندهنده پرچم سهرنگ ایران است و روشناییای تسلیبخش و آرامشافزا در آن رنگها وجود دارد که راهی را که با کتاب و از کتاب میگذرد، تابناک و درخشنده میسازد. رنگها شُکوهی خیرهکننده دارند و متناسب با فضای کتاب و کتابخوانی هستند؛ و از همه مهمتر نظرگیری و جذابیت رنگها و نقشهاست که هر نگاهی را به سوی خود میکِشد و ما را فرامیخواند تا به پیشواز سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برویم؛ با این آرمان و خواسته که: بخوانیم برای ایران!