۴ اکتبر؛ روز جهانی حیوانات و یادآور پیوند انسان و طبیعت

روز چهارم اکتبر هر سال به عنوان روز جهانی حیوانات (World Animal Day) در تقویم بین‌المللی ثبت شده است؛ روزی که با هدف افزایش آگاهی عمومی درباره حقوق، رفاه و اهمیت حفظ جانوران و زیست‌بوم آن‌ها برگزار می‌شود. این تاریخ، نماد یادآوری پیوند دیرینه انسان با حیوانات و ضرورت احترام به موجوداتی است که در ادامه حیات زمین نقشی اساسی دارند.

انتخاب ۴ اکتبر به عنوان این روز جهانی به مناسبت سالروز درگذشت سن فرانسیس آسیزی (Saint Francis of Assisi)، راهب مسیحی و حامی حیوانات در قرن سیزدهم میلادی انجام شد. فرانسیس آسیزی به مهربانی، شفقت، و احترام عمیق به تمامی مخلوقات شهرت داشت. کلیسای کاتولیک این روز را به افتخار او جشن می‌گیرد و از نیمه قرن بیستم به بعد، این تاریخ به عنوان نماد جهانی حمایت از حیوانات شناخته شد.

این روز فرصتی است برای تأکید بر اصول حقوق حیوانات، جلوگیری از آزار و بهره‌کشی بی‌رویه، و تلاش برای حفاظت از گونه‌های در معرض خطر. سازمان‌ها، انجمن‌های حامی حیوانات، و فعالان محیط‌زیست در سراسر دنیا با برگزاری رویدادها، جشن‌ها، کمپین‌های آموزشی و برنامه‌های نجات، تلاش می‌کنند تا اهمیت حفظ تنوع زیستی به گوش همه برسد.

در بسیاری از کشورها، روز جهانی حیوانات با رویدادهای نمادین همراه است؛ از برگزاری مراسم دعا و برکت حیوانات در کلیساها گرفته تا کارگاه‌های آموزشی، نمایشگاه‌های عکس، و عملیات پاکسازی زیستگاه‌های طبیعی. مدارس و دانشگاه‌ها نیز با برگزاری کلاس‌های ویژه و دعوت از کارشناسان محیط‌زیست، این روز را پاس می‌دارند. رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی نیز با انتشار پیام‌ها و تصاویر الهام‌بخش، تلاش می‌کنند گفت‌وگو پیرامون اخلاق در برخورد با حیوانات را گسترده‌تر کنند.

این روز نه تنها نگاه معنوی سن فرانسیس آسیزی را گرامی می‌دارد، بلکه با قرار گرفتن در ابتدای فصل پاییز در نیمکره شمالی، به زمانی اشاره دارد که طبیعت در حال تغییر است و موجودات زنده به هماهنگی و مراقبت بیشتری نیاز دارند. انتخاب یک تاریخ ثابت سالانه باعث شده که این رویداد بیش از پیش در حافظه جمعی مردم جهان ماندگار شود.

پیام کلیدی روز جهانی حیوانات

۴ اکتبر یادآور این جمله است: «زمین خانه همه موجودات است.» این روز از ما می‌خواهد که مسئولیت‌پذیری خود را در قبال حیوانات، چه در حیات وحش و چه در زندگی شهری، جدی بگیریم. محافظت از گونه‌ها، کاهش شکار غیرقانونی، بهبود شرایط نگهداری حیوانات خانگی، و حفظ زیستگاه‌های طبیعی چالش‌هایی هستند که باید با همکاری دولت‌ها، نهادهای بین‌المللی و جامعه مدنی بر آنها غلبه کرد.

به همین دلیل، ۴ اکتبر تنها یک روز نمادین نیست، بلکه یک فراخوان جهانی برای احترام، همزیستی و مراقبت از تمامی موجودات است که آینده زمین را رقم می‌زنند.