عقب‌نشینی آب دریای خزر و بیابان‌زایی در خلیج گرگان!
خلیج گرگان که در سده‌های گذشته با برخورداری از آب فراوان زمینه ایجاد بندرگاه‌هایی چون گز و ترکمن را فراهم کرده و بر رونق و شکوه این مناطق افزوده بود، چند سالی است گرفتار خشک‌سالی شده و این پهنه آبی با مرگ و نیستی دست‌وپنجه نرم می‌کند.
کمال علیپور نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس، درگفت‌وگوی اختصاصی با هفت‌گرد وضعیت نگران‌کننده عقب‌نشینی دریای خزر و بیابانی شدن خلیج گرگان را بررسی کرده است.
علیپور می‌گوید در این رابطه ما با دو مسئله و در واقع دو پرسش مواجه هستیم، پرسش اول این است که آیا آب دریای خزر در حال عقب‌نشینی است؟ پاسخ من این است که بله. یک مثال کاملا ملموس می‌زنم؛ ده سال پیش سازمان گردشگری در نوشهر و در عمق ۱۵۰متری دریا، یک مجموعه گردشگری ایجاد کرد، شامل مجموعه رستورانی و تفریحی. الان همان منطقه که ۱۵۰ متر زیر آب بود، کاملا خشک است و تبدیل شده به بیابان و این یعنی آب دریای خزر در این مدت، ۲۴۰ متر عقب‌نشینی داشته است. این عقب‌نشینی، دلایل مختلف انسانی و طبیعی و اقلیمی دارد. سدهای زیادی در بالادست رودهایی که به این دریاچه می‌ریختند ساخته شده؛ هم از سوی کشورهای دیگر و هم از سوی کشور خودمان به‌خصوص تعداد بسیار زیادی سد ساخته شده برای رفع مشکلات آب شرب و آب زراعی. بنابراین آبریز دریای خزر بسیار کاهش پیدا کرده، به همه این موارد تغییرات آب و هوایی را هم اضافه کنید. در واقع در مورد دریای خزر، فاجعه‌ای اقلیمی رخ داده است که ادامه دارد.
عضو هیات رئیسه کمیسیون عمران در رابطه با راهکارهایی که در پیش گرفته شده چنین توضیح می‌دهد: ما طی جلسه‌ای که با وزارت نیرو داشتیم. خواستیم به مسئله انتقال آب بیشتر به دریای خزر رسیدگی کنند و در مورد سدها و آبریز دریای خزر، احتیاط‌های بیشتری انجام بگیرد. هرچند سد برای مردم لازم است، اما واقعیت این است که تنها ۸درصد آب شرب خطه شمال از سدها تامین می‌شود و وجوداین تعداد سد واقعا چندان ضروری نبوده است.
علیپور با اشاره به معضل یا سوال دوم که در مورد خلیج میانکاله یا گرگان و بیابانی شدن این ناحیه است، می‌گوید: ما با سازمان بنادر نشستی داشتیم و خواستیم با استفاده از نظر کارشناسان، کانال‌هایی برای انتقال آب به خلیج میانکاله ایجاد شود. تا به هر ترتیبی که شده این خلیج را نجات بدهیم، به‌ویژه که خلیج گرگان به میانکاله متصل است و این خشکی تا آن منطقه هم در حال پیشروی است.با ایجاد کانال می‌شود آب دریا را به این منطقه وارد کرد و بخش اعظمی از میانکاله را از فاجعه نجات داد.
او با اشاره به این‌که سازمان بنادر متولی این عملیات شده، می‌گوید: مذاکره در مورد ایجاد کانال نتیجه داده و ایجاد این کانال‌ها شروع شده است؛ قراردادها بسته شده و دستگاه‌ها و ماشین‌آلات لازم در آن منطقه مستقر شده است. ما دو هفته پیش به همراه آقای صفایی رئیس سازمان بنادر و دریانوردی از آن منطقه بازدید کردیم و بسیار امیدواریم با این عملیات خلیج گرگان را نجات دهیم.
علیپور، معتقد است با ایجاد این کانال‌ها و رساندن آب خزر به خلیج گرگان و میانکاله، حتی بندر گز هم احیا می‌شود که منطقه بسیار مناسبی برای گردشگری است و زمانی رونق بسیاری داشت؛ اما در حال حاضر همین بندر که زمانی در اسکله آن لنج پهلو می‌گرفت، ۴۰۰ متر عقب‌نشینی دارد. سازمان بنادر با پیمانکاران متخصص در این حوزه قراردادهایی بسته عملیات کانال کشی در خلیج گرگان شروع شده است.
