ثبت جهانی کاشان به‌عنوان شهر خلاق معماری در یونسکو
هفت گرد-هم‌زمان با روز جهانی شهرها، در چهل‌وسومین کنفرانس عمومی یونسکو در سمرقند، موافقت با عضویت کاشان به‌عنوان «شهر خلاق در حوزه معماری» در حضور رئیس کمیسیون ملی یونسکو، حسین سیمایی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، توسط حسن فرطوسی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران اعلام شد؛ رخدادی که نقطه عطفی در مسیر توسعه پایدار فرهنگی و معماری ایرانی-اسلامی است.
یونسکو در روز جهانی شهرها (World Cities Day ۲۰۲۵)، نام کاشان را در فهرست ۵۸ شهر جدید شبکه شهرهای خلاق جهان (UCCN) قرار داد و کاشان در شاخه معماری، در کنار شهرهایی چون رم، پاریس و بارسلون، به‌عنوان یکی از مصادیق برجسته معماری پایدار و میراث اصیل تمدنی به رسمیت شناخته شد.
شبکه شهرهای خلاق یونسکو با هدف تقویت نقش خلاقیت در توسعه شهری پایدار، بیش از ۳۰۰ شهر از سراسر جهان را در حوزه‌های گوناگون، از معماری و صنایع دستی تا ادبیات، موسیقی و غذا گرد هم می‌آورد.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران، در حاشیه چهل‌وسومین کنفرانس عمومی یونسکو در سمرقند، با رایزنی‌های گسترده، موافقت پیوستن کاشان به شبکه شهرهای خلاق معماری را اخذ کرد.
این اقدام، بار دیگر جایگاه نقش‌آفرین جمهوری اسلامی ایران در عرصه دیپلماسی فرهنگی و معماری جهانی را برجسته ساخت. کاشان؛ از میراث فاخر تا آینده‌ای نوآورانه کاشان با برخورداری از بیش از ۱۷۰۰ اثر تاریخی، از جمله ۳۳۰ اثر ثبت‌شده ملی و یک اثر ثبت جهانی، یکی از شاخص‌ترین نمونه‌های معماری اصیل ایرانی-اسلامی در جهان به‌شمار می‌رود.
این شهر تاریخی، تلفیقی زیبا از علم، هنر و زیست‌بوم کویری است که در کالبد معماری سنتی آن تجلی یافته است. از خانه‌های تاریخی عباسیان و بروجردی‌ها گرفته تا باغ جهانی فین، کاشان گنجینه‌ای از خرد اقلیمی، زیبایی‌شناسی معماری و پیوند انسان با طبیعت است؛ گنجینه‌ای که امروز، با پیوستن به شبکه شهرهای خلاق یونسکو در حوزه معماری، جهانی شده و جایگاه شایسته خود را در عرصه فرهنگ و معماری بین‌المللی تثبیت کرده است.
پیوستن کاشان به این شبکه جهانی، آغازگر فصل جدیدی از همکاری‌های بین‌المللی، جذب منابع حمایتی و بازآفرینی معماری اصیل ایرانی در بستر توسعه پایدار شهری است. این موفقیت ملی، نتیجه همراهی نهادهای محلی، شهرداری کاشان و پیگیری‌های کلان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و نقش تسهیل‌گری کمیسیون ملی یونسکو در ایران است.
