تصاویر باشکوه و رنگارنگ تلسکوپ فضایی هابل از کیهان
اگرچه تلسکوپ فضایی جیمز وب به تازگی کاوش و بررسی کیهان را آغاز کرده است، فعالیت تلسکوپ فضایی هابل که در دهه ۱۹۹۰ به فضا پرتاب شد، هنوز متوقف نشده است. جدیدترین تصاویر ارسالی از تلسکوپ فضایی هابل، نمونههای رنگارنگی است از دلیل تداوم ماموریت این تلسکوپ فضایی.
به گزارش هفتگرد، تصویر جدید هابل با موجی از رنگهای پراکنده و شکلهای مارپیچی، تصویری از گازهای ستارهای و موجضربههای (shock waves) شدید در سحابی شکارچی (Orion Nebula) را نشان میدهد که در فاصله ۱۰۰۰ سال نوری و در «کمربند» صورت فلکی شکارچی قرار دارد.
این سحابی عظیم که تا ۲۴ سال نوری کشیده شده است، ابری از گاز و غبار ستارهای است که محل تولد و زایشگاه ستارگان جوان به شمار میرود.
امواج شوک در گاز و غبار باعث ایجاد اشکال منحنی میشود که در بالا و پایین تصویر قابل مشاهدهاند. این اشکال، زمانی ایجاد میشوند که بادهای ستارهای و سایر خروجیهای گازی و تشعشعات ستارههای جوان، به ابرهای گاز و غبار در سحابی فشار میآورند و آنها را فشرده میکنند.
در تصویر، جریان خروجی ستارهای ستاره «اوری ۹» (IX Ori) دیده میشود که در حوالی سحابی قرار دارد و موجضربهها و شکلهای منحنی ایجاد میکند که در میان ابرهای رنگارنگ گازی قابل مشاهده است.
سحابی شکارچی، محدودهای نسبتا نزدیک برای تشکیل ستارهها، سوژه رصد همیشگی ستارهشناسان و تلسکوپ فضایی هابل است. ستارهشناسان با بررسی جریانهای خروجی ستارهها و نحوه شکل دادن به گاز و غبار اطرافشان، میتوانند شناخت بهتری از این جریانها و چگونگی تاثیر آنها بر شکلگیری بقیه ستارگان به دست آورند.
تلسکوپ هابل در سال ۱۹۹۰ به فضا پرتاب شد و بلافاصله با نخستین چالش خود روبهرو شد. در آینه اصلی آن نقصی ایجاد شد که باید با تجهیزات اپتیکی که فضانوردان با استفاده از شاتل فضایی نصب میکردند، اصلاح میشد. اگرچه در سالهای اخیر این تلسکوپ قدیمی با خطاهای رایانهای متعددی مواجه شده است که موجب شده است گاهی از حالت آنلاین خارج شود، تلسکوپ تعمیرشده هابل، برخی از خیره کنندهترین تصاویری را که تاکنون از کیهان دیده شده است، به ثبت رساند.
با این حال، هابل همچنان به کار کاوشهای علمی بیشتر خود برمیگردد؛ ازجمله ثبت تصاویری مثل تصویر رنگارنگ سحابی شکارچی که اینک آنرا به زمین ارسال کرده است.
پس از پرتاب تلسکوپ فضایی هابل مشخص شد که تراش آینه اصلی آن در حدود یکپنجاهم ضخامت یک برگ کاغذ اشکال داشته است و این مسئله به دلیل پدیدهای به نام ابیراهی کروی، منجر به کاهش کیفیت تصاویر شده بود. در اثر این پدیده، نوری که به مرکز و لبههای آینه میرسد، در مکانهای مختلفی کانونی میشود و از این رو، تصویری که ثبت شده است، دقت و شفافیت خود را از دست میدهد.