ماموریت فضایی آرتمیس؛ آغاز عصر جدید فضا
ناسا سرانجام تنها چند هفته تا انجام نخستین پرواز موشک جدید و عظیم ماه خود فاصله دارد. این اولین پرواز آزمایشی بدون سرنشین برنامه ماه آرتمیس ناسا است که هدف آن ارسال انسانها به ماه طی یک دهه آینده است – و مدیریت سازمان فضایی ناسا نیز از این بابت بسیار هیجان زده است.
به گزارش هفتگرد، «برای آرتمیس ۱ آماده شوید – ما میرویم!» بیل نلسون، مدیر ناسا روز سهشنبه پس از اینکه موشک پرتاب به ماه سازمان فضایی، یعنی سامانه پرتاب فضایی (SLS)، به سکوی پرتاب در مرکز فضایی کندی در فلوریدا رسید، این توییت را منتشر کرد. او افزود سامانه پرتاب فضایی (SLS) و فضاپیمایی که حمل میکند یعنی اوریون «Orion» «به زودی یک پرواز آزمایشی را که از هر فضاپیمایی که تاکنون برای پرواز انسان ساخته شده است، از زمین دورتر خواهد شد آغاز خواهند کرد.»
لورا فورسیزک، بنیانگذار شرکت تحلیل فضایی آسترالیتیکا (Astralytica) و نویسنده کتاب «فرآیند خارج شدن از جهان: از فضانوردان یاد بگیرید چگونه برای سفر فضایی خود آماده شوید»، میگوید: به نظر خیلی غیرواقعی میرسد، چون ما مدتهای طولانی بود که در انتظار این لحظه بودیم و اکنون بالاخره زمان آن فرا رسیده است.»
اگرچه مقامهای ناسا و طرفداران ثابت قدم موضوعهای فضایی برای عملیات پرتاب سامانه پرتاب فضایی به آسمان هیجانزدهاند، اما مشخص نیست که آیا عموم مردم آمریکا هم در شور و شوق آنها شریکاند یا خیر.
فورسیزک گفت: «بیشتر جمعیت ایالات متحده به طرح ناسا برای ارسال دوباره انسان به ماه توجه نکرده است.»
اما او انتظار دارد که این موضوع به زودی تغییر کند.
فوررسیزک میگوید سامانه پرتاب فضایی، بزرگترین موشکی خواهد بود که تا به حال پرتاب شده است، یک وسیله پرتاب فوق سنگین «که از زمان «سترن ۵» (Saturn V) تا به حال چنین چیزی را ندیدهایم.»
ارتفاع سامانه پرتاب فضایی ۳۲۲ فوت (حدودا ۹۹ متر) است و دو تقویتکننده موشک جامد دو طرف بدنه اصلی را در برگرفته است. پیکربندی آن مشابه شاتل فضایی (Space Shuttle) است که اکنون از کار افتاده است. سامانه پرتاب فضایی تا حدودی از «سترن ۵» (Saturn V) کوتاهتر است، اما با این وجود از آن قدرتمندتر است و در مقایسه با سترن ۵ که ۷.۶ میلیون پوند نیروی پیشرانش ایجاد میکرد، این فضاپیما ۸.۸ میلیون پوند نیروی پیشرانش تولید میکند.
فورسزیک گفت: «این رخدادی خواهد شد که اگر مردم خودشان آن را شخصا ببینند، حیرتزده میشوند. بسیار تماشایی خواهد بود. من فکر میکنم ابعاد این موضوع بزرگتر از این است که تنها یک تصویر در «سی ان ان» (CNN) را به خود اختصاص دهد. من فکر میکنم این چیزی خواهد بود که جهان را به توجه وادار میکند.»
اگر مردم دنیا همچنان به آن توجه کنند، ناسا واقعا یک نمایش برایشان در نظر گرفته است.
آرتمیس ۱ طی یک ماموریت طولانی ۴۲ روزه شاهد پرتاب سامانه پرتاب فضایی که معادل قرن بیست و یکمی فضاپیمای آپولو است خواهد بود. وسیله نقلیهای که با آن اوریون به سمت ماه، اطراف و فراتر از ماه خواهد رفت و در نهایت از آن بازخواهد گشت. اوریون همراه با خود، آزمایشهای علمی مربوط به ماه و دوربینهایی را که سفرش به ماه را با وضوح بالاتری نسبت به ماموریتهای آپولو ثبت کند حمل میکند.
فورسیزک گفت: «موشکها فقط برای حملونقل هستند. اما چه چیزی را حمل میکنند؟ این موشکها علم را انتقال میدهند. آنها در حال انتقال فناوریاند. قرار است آزمایشی بر روی پرتوهای ماه انجام شود و ماه رصد شود.»
تنها یکی از آزمایشهایی که اوریون با سه مانکن (آدمک) فضانورد آرتمیس ۱ انجام میدهد، بررسی سطوح تشعشع است. هر کدام از این مانکنها برای بررسی چگونگی تاثیر این پرتاب بر فضانوردان طراحی شدهاند و دلیل آن هم این است که گام بعدی، [ارسال] فضانوردان انسانی است.
ناسا قصد دارد پس از ماموریت موفقیتآمیز آرتمیس ۱ در ماه می ۲۰۲۴، این ماموریتهای فضایی را با آرتمیس ۲ (Artemis II) که طی آن چهار فضانورد، مسیری مشابه آرتمیس ۱ را در اطراف ماه طی خواهند کرد ادامه دهد.
آرتمیس ۳ ناسا در سال ۲۰۲۵، برای اولین بار پس از دهه ۱۹۷۰، نخستین انسانها ازجمله نخستین زن و یک فرد رنگینپوست را بر روی ماه فرود خواهد آورد.
فورسیزک خاطرنشان میکند که چندین نسل از مردم، نسل زد (Z generation) و نسل بعدی آلفا (Alpha generatin) ازجمله خودش هرگز ندیدهاند که انسانی در یک کره دیگر قدم بگذارد. او معتقد است که ماموریت ماه [در دوران] معاصر، تمرکز جهان را [به این واقعه] معطوف خواهد کرد، به شکلی که از تصور بخشهای بزرگی از جمعیت هم خارج است.
[فورسیزک گفت ایالات متحده و جهان اکنون شاهد رشد چندین نسل بودهاند که هرگز ندیدهاند انسان در سیاره دیگری قدم بگذارد و آرتمیس ۱ نخستین گام برای انجام این سفر است. سفری که پرتاب انسان به فضا را بار دیگر در مرکز توجه جهانیان قرار میدهد.او گفت: «اگر به خاطر داشته باشید در ماه می سال ۲۰۲۰، مردم از پرتاب اسپیس ایکس به ایستگاه فضایی بینالمللی بسیار هیجانزده بودند و این نخستین باری بود که آمریکاییها از زمان از کار افتادن شاتل فضایی [به تنهایی] به مدار بازگشتند. فضانوردان آمریکایی پس از توقف فعالیت شاتل در سال ۲۰۱۱ به مدت ۹ سال با فضاپیمای روسی سایوز به ایستگاه فضایی بینالمللی سفر کرده بودند، اما «سفر دوباره به ماه» تفاوت مهمتری دارد. این یک دستاورد بزرگتر است، زیرا زمان بسیار زیادی از سال ۱۹۷۲ سپری شده است.»
ناسا تا پایان دهه ۲۰۲۰ ماموریتهای آرتمیس بیشتری را انجام خواهد داد و در نهایت یک ایستگاه فضایی در مدار ماه و پایگاههایی در قطب جنوب ماه خواهد ساخت. این برنامه با هدف آزمایش فناوریها و استراتژیهای عملیاتی طراحی شده است که ناسا میخواهد آنها را برای ماموریتهای سیارهای آینده، برای مثال ماموریت سرنشیندار به مریخ در دهه ۲۰۴۰ گسترش دهد.
فورسیزک گفت: «ما میخواهیم به بقیه منظومه شمسی دسترسی داشته باشیم تا بتوانیم به کاوش در محیط طبیعی اطراف خود ادامه دهیم.»
اما چشماندازهای بزرگ ماموریتهای بعدی آرتمیس و ماموریت نهایی [ارسال] انسان به مریخ، همه به موفقیت پرتاب آزمایشی آرتمیس ۱ بستگی دارد. ممکن است مشکلی پیش بیاید، اما فورسیزک این احتمال را نمیدهد: درست مانند تلسکوپ فضایی جیمز وب که مانند سامانه پرتاب فضایی و اوریون تاخیر داشت و گرانتر از آنچه در ابتدا پیشبینی میشد، از آب درآمد، اما ناسا برای این موضوع زمان صرف کرده است تا مطمئن شود که سازمان [فضایی] [پروژه] سامانه پرتاب فضایی را به درستی انجام میدهد، زیرا برنامههای آیندهاش به آن بستگی دارد.
او گفت: «همه نگاهها به این برنامه است. ناسا یک سازمان دولتی است که کاملا شناخته شده و محبوب است، اما در مورد میزان هزینههایش نیز به شدت مورد انتقاد قرار دارد و بنابراین وقتی همه توجهها به این موضوع است، باید بتوانید [صرف] آن هزینهها را توجیه کنید. شما میخواهید از این اطمینان پیدا کنید که سیاستمداران و مردم میدانند که دلارهای آنها که صرف مالیات شده است، دستاوردهای خوبی در پی دارد.»