چشم انتظاری تالاب‌های کشور برای حیات دوباره
با وجود نقش پررنگ تالاب‌ها در تداوم زندگی بشر، آنها وضعیت خوبی در کشورمان ندارند و حیات این اکوسیستم طبیعی در معرض تهدید قرار گرفته است.
به گزارش هفت‌گرد، ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی خود دارای 25 تالاب بین‌المللی ثبت شده در کنوانسیون رامسر (معاهده‌ای جهانی برای حفاظت از تالاب‌ها) است که هر کدام از آنها ویژگی منحصر به‌فردی دارند.
تالاب‌ها با فراهم ساختن آب و قابلیت زادآوری اولیه، به بقای گونه‌های جانوری و گیاهی روی زمین کمک میکنند؛ درواقع تالاب‌ها محل اتصال خشکی و دریا هستند که عمرشان به قدمت کره زمین می‌رسد.
از بین ۲۰ هزار گونه مختلف ماهی که در سطح جهان یافت شده‌اند، بیش از ۴۰% آنها در آب‌های شیرین (تالاب‌های طبیعی) زندگی میکنند بنابراین حفظ تالاب‌ها برای تداوم حیات بشر، جانوران و گیاهان موجود در این زیستگاه‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
تولید اکسیژن، ذخیره آب، تصفیه آب، ترسیب و ذخیره کربن، تولید مواد مغذی و تثبیت خاک از جمله وظایفی مرتبط به اکوسیستم تالاب‌هاست اما با وجود نقش پررنگ تالاب‌ها، آنها وضعیت خوبی در کشورمان ندارند و حیات این اکوسیستم طبیعی در معرض تهدید قرار گرفته است.
در این راستا سمیه رفیعی رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه تعدادی از تالاب‌های ایران ثبت کنوانسیون رامسر هستند گفت: تالاب‌هایی که ثبت کنوانسیون رامسر می‌شوند از ویژگی‌های بارزتری برخوردار هستند. البته به‌طور کلی تالاب یک اکوسیستم کاملا ارزشمند محسوب می‌شود زیرا زیست بوم و معیشت‌های متفاوتی در کنار تالاب‌ها شکل می‌گیرد.
او با اشاره به وظایف سازمان حفاظت محیط زیست برای حفاظت از تالاب‌ها تصریح کرد: متاسفانه در این زمینه روند رو به بهبودی را شاهد نیستیم و با توجه به عدم انجام وظایف توسط همه دستگاه‌ها، حال و هوای تالاب‌ها در کشور خوب نیست.
رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی با اذعان به این موضوع که شرایط تالاب‌ها در کشور رو به بهبود نیست بیان کرد: هفته گذشته مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست در حوزه معاونت دریایی و تالاب‌ها به فراکسیون مراجعه کردند و درباره عملکردشان توضیحات خواسته شد و نقدهایی که در این زمینه وجود دارد به آنها منتقل شد.
باید در نظر داشت که تالاب‌ها نقش به‌سزایی در رونق گردشگری نیز دارند همچنین تالاب‌های ایران به دلیل قرارگیری در مسیر دو کریدور اصلی مهاجرت پرندگان و پناهگاه حیات وحش اهمیت ویژه‌ای دارند بنابراین سازمان حفاظت محیط‌زیست باید رویکرد همه جانبه‌ای برای بهبود وضعیت تالاب‌ها داشته باشد.
آرزو اشرفی‌زاده مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست در این‌باره اظهار کرد: با توجه به شرایط آبی تالاب های کشور و توان غبارخیزی این پهنه‌های آبی باید برنامه‌های کوتاه‌مدت برای آنها دنبال شود تا حداقل نیاز آبی آنها تامین شود.
او تاکید کرد: در واقع عدم توجه کافی به سیاست‌های کلان، راهبردها و اقدامات صورت گرفته در تمام سطوح نمود خود را در تالاب‌ها نشان می‌دهد اینکه انتظار داشته باشیم محیط زیست به تنهایی بتواند وضعیت تالاب‌های کشور را بهبود ببخشد امکان‌پذیر نیست چون شرایط تالاب‌ها به یک سری از اقدامات از سوی نهادهای مختلف بستگی دارد.
اشرفی‌زاده ادامه داد: اکنون تامین حقابه تالاب‌ها قانونی شده است و وزارت نیرو مکلف به تامین آن است، از سوی دیگر بزرگ‌ترین مصرف‌کننده منابع آبی در کشور بخش کشاورزی است که باید قصور را در این بخش جست‌وجو کنیم که این بخش باید با تغییر الگوی کشت و افزایش بهره‌وری مورد مصرفی در این بخش را مدیریت کند تا حقابه مورد نیاز به تالاب‌ها برسد.
او تاکید کرد: از سوی دیگر بحث پایش تالاب‌ها چه از نظر کمی و چه کیفی را با هم جدیت دنبال می‌کنیم و در این راه از آخرین فناوری‌های روز دنیا استفاده می‌کنیم، همچنین اجرایی شدن سند راهبردها و برنامه‌های احیا و حفاظت تالاب‌ها را با جدیت دنبال می‌کنیم و برای افق ۱۴۰۵ برنامه‌ریزی کرده‌ایم.
حفاظت از حیات تالاب‌ها در گرو برنامه‌ریزی‌های جامع از سمت متولیان این امر از جمله وزارت نیروست که مسئولیت خطیری در راستای تامین حق آبه‌ها به عهده دارد علاوه بر این رسیدگی به این معضل زیست‌محیطی اقدامات سایر ارگان‌ها و تامین بودجه کافی را هم می‌طلبد.
