جیران‌هایِ حیران؛ آهوهای خارگ زباله می‌خورند!
این روزها نام سریال خانگی«جیران» که برگرفته از لقب سوگلی حرم‌سرای ناصرالدین‌شاه قاجار به واسطه چشمان آهویی‌اش است، توجه همگان را به‌خود جلب کرده؛ این سوی ماجرا اما نفس جیران‌ها در قطب صادرات نفت خام کشور به شماره افتاده است. آهوان این جزیره نه جایی برای خرامیدن دارند و نه آب و غذایی برای نوشیدن و خوردن.
به گزارش هفت‌گرد، جزیره مرجانی خارگ یا خارک، که بر سر کاف و گافش بحث و مناقشه بسیار است از لحاظ تجاری، اقتصادی، نظامی و تاریخی اهمیت بسیار دارد؛ به‌طوری که جلال آل احمد این جزیره را با لقب “دُر یتیم خلیج فارس” خوانده است.
بُعد اقتصادی این جزیره به دلیل داشتن یکی از مهم‌ترین پایانه‌های صادرات نفت جهان برای ساکنینش و تمام مردم ایران اهمیت ویژه‌ای دارد. صادرات بیش از ۹۰ درصد نفت خام کشور و متوقف نشدن صادرات برای یک روز، حتی در بحبوحه جنگ و آتش‌باران، این جزیره ۸ کیلومترمربع در ۴ کیلومترمربعی را به اقتصادی‌ترین و استراتژیک‌ترین نقطه کشور تبدیل کرده است. به همین دلیل است که دروازه ورود به خارگ برای افراد تنها با مجوز باز می‌شود!
و اما محیط زیست و طبیعت خارگ جلوه‌ای ناب و متفاوت از طبیعت را به تصویر کشیده است؛ در دل دریا گونه‌های متفاوت مرجان و آب سنگ‌ها خودنمایی میکنند و بر روی خشکی‌اش آهوها خرامان خرامان در کنار مردم بومی زندگی مسالمت‌آمیزی دارند.
حسین باغبان، از شهروندان و فعالان محیط زیستی جزیره خارگ اظهار کرد: آهو خارگ محیط زیست این جزیره است، ساکنان بومی جزیره تعلق خاطر بسیاری به آهوها دارند و به‌صورت خو جوش غذا مورد نیاز را در حاشیه امامزاده «میرمحمد حنفیه» که در جنوب غربی خارگ قرار دارد، می‌برند تا کمکی به تغذیه آنها کرده باشند.
او بااشاره به اینکه جمعیت زیادی از افراد جزیره را غیربومی‌ها تشکیل می‌دهند، میگوید: نمی‌توانیم این موضوع را به همه تعمیم دهیم اما دیده و شنیده شده که برخی افراد آهوها را سر بریده‌اند و برای آنها خطر آفرین شده‌اند؛ یک شخص بومی هیچ
این فعال محیط زیستی بیان می‌کند: محیط زیست با امکانات و نیروی انسانی محدود نمی‌تواند پاسخگوی نیاز آهوهای جزیره خارگ باشد؛ در طول سالهای گذشته شرکت نفت فلات قاره با تامین علوفه حامی این حیوان در جزیره بود اما در طول ۲ سال گذشته با قطع حمایت خود وضعیت تغذیه‌ای آهوها بحرانی شده است به‌طوری که این حیوان سایت پسماند را چراگاه تصور کرده و برای تغذیه به آنجا پناه میبرد. این موضوع زنگ خطری جدی برای این گونه ارزشمند است.
باغبان بابیان اینکه حضور صنعت در جزیره الزامی است، گفت: ما نمی‌توانیم مانع فعالیت صنعت شویم اما در این راستا لازم است که صنایع مستقر در جزیره به ویژه نفت فلات قاره که سالها حامی آهوها بوده در راستای مسئولیت‌های اجتماعی وارد عمل شود. به چشم دیده‌ایم که آهویی در تور دروازه زمین فوتبال شرکت فلات قاره گیر کرده و تلف شده است!
او روند جمعیتی آهوها در خارگ را افزایشی اعلام و عنوان می‌کند: ساکنان بومی جزیره خود را در برابر آهوها متعهد می‌دانند به‌طوری که می‌بینید این حیوان در کنار مردم زندگی می‌کند و خیابان‌های جزیره محل تردد آنها شده است.
این شهروند خارگی ادامه می‌دهد: افزایش جمعیت آهوها در شرایطی است که سالانه تعداد زیادی از این گونه حیوانی بر اثر تصادفات جاده‌ای و مسمومیت غذایی تلف می‌شوند.
باغبان بااشاره به اینکه آهو در همه نقاط جزیره دیده می‌شوند از پایگاه‌های نظامی و اسکله تا فرودگاه . این موضوع اجتناب‌ناپذیر است، میگوید: باید بپذیرم که اکنون آهوها در زیستگاه خود هستند و این صنعت است که وارد حریم زیست آهوها شده از این رو در شرایط کنونی صنایع نفتی مستقر در خارگ باید در کنار محیط زیست قرار گرفته و منطقه حفاظت و محصور شده‌ای برای آهوها ایجاد کنند.
حسین شکری، مسئول حراست شرکت بازیافت خارگ به ایسنا میگوید: شب‌ها وقتی در اتاقک خود نشسته‌ام می‌بینم که آهوها به سراغ زباله‌ها می‌آیند تا غذایی برای خوردن پیدا کنند.
در سالیان اخیر با پیگیری سازمان‌های مردم نهاد و فعال‌تر شدن حامیان محیط زیست بوده‌ایم. اقدامات نمادین و اعتراضی مردم استان بوشهر در حمایت و لزوم حفظ حیات وحش موفق عمل کرده و نتایج خوبی به همراه داشته است.
احسان فهیم، محیط بان اجرایی جزیره خارگ خشکسالی‌های اخیر و کمبود مراتع سبب شده تغدیه آهوهای جزیره با مشکل روبه‌رو شود؛ چراگاه‌ها و علوفه‌هایی که تامین می‌کنیم در کنار کمک مردم کفاف نیاز این حیوان را نمی‌دهد.
او یادآور شد: پتروشیمی خارگ حامی لاک‌پشت‌ها و شرکت نفت فلات قاره حامی آهوهای خارگ بوده است اما حدود دو سال است که قرارداد آنها با محیط زیست به پایان رسیده و این صنایع اقدامی برای تمدید انجام نداده‌اند.
محیط بان اجرایی جزیره خارگ ادامه داد: اکنون تعداد محیط‌بانان برای غذارسانی به آهوها کافی اما علوفه‌ها بسیار پایین‌تر از نیاز است. البته وجود گونه‌های درخت کنار و کهیر هم در جزیره کمک‌کننده است اما باز هم تاکید می‌کنیم که کافی نیست. گرسنگی پای آهوها را به سایت پسماند، ساحل و نقاط شهری کشانده و این یک تهدید جدی است.
او بابیان اینکه اکنون آهوها را می‌توان در همه نقاط جزیره مشاهده کرد، گفت: بیشترین عامل تهدیدکننده مستقیم جان این گونه جانوری اکنون تصادفات جاده‌ای است.
تخریب و تهدید دو کلیدواژه اصلی اخبار مربوط به مناطق میزبان تاسیسات صنعتی بزرگی هستند. درست در جایی که خیال توسعه بی‌پناه‌ترین عناصر طبیعت را زیر چرخ‌ها دنده‌های صنعتی نابود می‌کند. استان بوشهر به شکل بی‌رحمانه‌ای در چنگال صنایع عظیم نفت و گاز قرار گرفته و جغرافیای خاص آن سبب می‌شود طبیعت این منطقه گاه و بی‌گاه اسیر پایندگی اقتصاد کشور شود.
