هفت جاذبه گردشگری جزیره کیش

جزیره کیش، یک جزیره تفریحی در شهرستان بندر لنگه، استان هرمزگان در جنوب ایران واقع در خلیج‌فارس است. کیش به دلیل وجود منطقه آزاد تجاری، مراکز تفریحی و تجاری، جاذبه‌های گردشگری و هتل‌های فراوان یکی از مقاصد عمده گردشگری در ایران به‌شمار می‌رود.

به گزارش هفت‌گرد، جزیره کیش سومین مقصد پربازدید تعطیلات در خاورمیانه پس از دبی و شرم‌الشیخ است. گردشگران بسیاری از کشورهایی که ایران معمولاً برای آن‌ها نیاز به روادید دارد، از اخذ ویزا برای کیش معاف هستند. این جزیره دارای ۹۱٫۵ کیلومتر مربع مساحت است و از شمال به ایران، از شرق به تنگه هرمز، از جنوب به کشور امارات متحده عربی و از غرب به کشورهای بحرین، قطر و عربستان منتهی می‌شود.

جاهای دیدنی کیش در فصول سرد به دلیل خنکی مطلوب هوا جذابیت خاصی دارند. کیش جاذبه‌های دیدنی سرگرم‌کننده و گردشگری زیادی دارد. کیش از جزایر بزرگ و سرسبز استان هرمزگان است. بیشتر جاهای دیدنی جزیره کیش شگفت‌انگیز است که طبیعت در طی سال‌های طولانی آن را به وجود آورده و با دست بشر تغییراتی در آن ایجاد شده ‌است. ما در اینجا شما را با هفت مکان خاص و دیدنی کیش آشنا می‌کنیم.

1.کشتی یونانی

کشتی‌سازی ویلیام همیلتون و شرکا در سال ۱۹۴۳ میلادی (۱۳۲۲ هجری شمسی) شروع به ساخت یک کشتی باربری در شهر پورت گلاسگو اسکاتلند کرد که امپایر ترومپت یا شیپور امپراتور نام داشت. این کشتی در آن سال ساخته و به وزارت حمل‌ونقل جنگ بریتانیا فروخته شد. در ادامه شرکتی به نام کشتی بخار لاریناگا، آن را در اختیار گرفت و دو سال بعد کشتی را به شرکت تی‌اند جی هریسون واگذار کرد. در فاصله این سال‌ها (از ۱۹۴۳ تا ۱۹۴۶ میلادی)، کشتی مذکور در اجازه دولت آفریقای جنوبی بود.

کشتی بخار شرانت در سال ۱۹۴۶ میلادی اقدام به خرید آن کرد و نام کشتی را به نچرالیست تغییر داد. سپس تصمیم بر این شد که مدیریت آن به تی‌اند جی هریسون، صاحب قبلی کشتی، واگذار شود.

سال ۱۹۵۹ میلادی نوبت یک شرکت ایرانی بود که مالکیت کشتی را از آن خود کند. شرکت ایرانی لوید اند کو خرمشهر، پس از تغییر نام کشتی به کوروش ایرانی، مدیریت آن را به شرکت بی اش‌ورث و شرکا سپرد. در سال ۱۹۶۵ میلادی، خطوط کشتیرانی ایران در خرمشهر مالک آن شد و نام همدان را برای کشتی انتخاب کرد.

دو فرد یونانی به نام‌های «پی. جی فرانگولیس» (P.J. Frangoulis) و «ای.آی کلیافز» (A.I. Cliafas) آخرین صاحبان کشتی بودند که در سال ۱۹۶۶ اقدام به خرید آن کردند و به‌این‌ترتیب، نام کشتی به کوالا اف تغییر یافت. ماجرای به گل نشستن کشتی در همان سال رخ داد و ازآنجاکه کشتی متعلق به یونانی‌ها بود، به کشتی یونانی معروف شد.

کشتی یونانی در چهار مرداد ۱۳۴۵ هجری شمسی با انبوهی از ذخایر نفتی باارزش در نزدیکی روستای باغو به گل نشست. در نتیجه خدمه چاره‌ای جز ترک کشتی و تخلیه بار آن نداشتند. گفته شده است که فقدان فانوس دریایی در این منطقه، اشتباه محاسباتی کاپیتان کشتی و عمق کم دست‌به‌دست هم دادند و این اتفاق را رقم زدند.

روایت دیگری که بومیان جزیره مطرح می‌کنند، این است که کاپیتان‌ کشتی مست بوده و به همین دلیل به‌جای توقف در یکی از بنادر نزدیک کیش، از مسیر خود خارج شده و با آمدن به این محل، در گل‌ولای نزدیک ساحل از حرکت ایستاده است.

در این میان عده‌ای علت حادثه را حق بیمه کشتی می‌دانند و معتقدند که صاحبان کشتی برای گرفتن حق بیمه زیاد عمدا کشتی را به این وضع درآوردند.

جالب اینکه داستان عاشقانه‌ای نیز از این ماجرا مطرح است. به باور مردم بومی، ناخدای کشتی در روزگار جوانی طی سفری به کیش، با دختری زیبارو آشنا شده و عاشق او می‌شود، اما به دلیل مخالفت خانواده متعصب او، ناخدا با مریم قرار می‌گذارد که کشتی‌ را به ساحل بیاورد و عشقش را با خود به یونان ببرد. همین ماجرا منجر به گل‌ نشستن کشتی می‌شود و این دو دلداده به وصال یکدیگر نمی‌رسند. جالب اینکه پیرزنی به نام «مش مریم» در جزیره زندگی می‌کند که به اعتقاد بومیان همان دختر است.

درهرصورت، پس از آنکه کشتی به گل نشست، هیات‌های مختلفی به جزیره اعزام شدند تا با بررسی اوضاع، راهکاری برای کشتی پیدا کنند. با وجود تلاش‌های زیادی که به‌منظور حرکت کشتی انجام شد؛ بعد از گذشت ۸۰ روز تلاش یدک‌کش هلندی، نتیجه‌ای به دست نیامد. در نهایت، حاصل محاسبات آن‌ها ازاین‌قرار بود که هزینه خارج‌کردن کشتی از گل، صرفه اقتصادی ندارد. پس کشتی به حال خود رها شد و تا به امروز کسی به‌درستی نمی‌داند که علت اصلی این ماجرا چه بود.

طبق گفته بومیان جزیره، یونانی‌ها پس از ترک کشتی آن را به آتش کشیدند و شاهد سوختن آن بودند. این موضوع احتمالا صحت دارد؛ زیرا امروزه هیچ عنصر غیر فولادی در بدنه و عرشه کشتی دیده نمی‌شود.

کشتی یونانی باگذشت زمان و در اثر رطوبت هوا پوسیده است. در دوره‌ای کوتاه نیز اجازه تردد به داخل کشتی تحت شرایط خاص داده می‌شد که همین موضوع روند تخریب کشتی را تسریع کرد.

فرسودگی کشتی بسیار زیاد است؛ به‌خصوص بخش زیری كشتی كه به‌خاطر برخورد با امواج دریا و شوری آب پوسیده شده و ممكن است به اعماق آب فرو رود. در حال حاضر، اين كشتی به محل زندگی موجودات دريايی تبديل شده و وضعیت ایمنی آن به حدی است كه ديگر كسی نمی‌تواند در آن پا بگذارد.

هرچند سال پایداری کشتی کمتر می‌شود و بخشی از آن فرومی‌ریزد؛ اتفاقی که برای عقب کشتی افتاد. حالا بدنه کشتی در حال تکه‌تکه شدن و فروریختن در آب است و کسی نمی‌داند تا چند سال دیگر امکان تماشای آن وجود دارد. ازآنجاکه هزینه نگهداری و مرمت آن به‌صرفه نیست، این کشتی زیبا احتمالا در چند سال آینده از جاذبه‌های گردشگری جزیره حذف خواهد شد.

کشتی یونانی یکی از زیباترین جاهای دیدنی کیش است. این کشتی عظیم‌الجثه به‌ویژه هنگام غروب منظره عکاس پسندانه‌ای دارد و یکی از جاهای دیدنی کیش به‌حساب می‌آید و گردشگران زیادی برای دیدنش به این نقطه از جزیره می‌آیند.

2.شهر زیرزمینی کاریز

ایرانیان قدیم برای مقابله با بحران آب قنات حفر می‌کردند. قنات به چاهی عمودی می‌گویند که در سطحی شیب‌دار حفر می‌شود. کاریز یکی از جاهای دیدنی کیش نیز نمونه‌ای از قنات‌های قدیمی است که 2500 سال قدمت دارد. می‌توانید در این تونل‌های زیرزمینی قدم بزنید و چگونگی سیستم قنات را از نزدیک ببینید.

طول این تونل‌ها به بیش از 8 کیلومتر می‌رسد و به همین خاطر وقتی در اینجا قدم می‌زنید، انگار در شهری زیرزمینی هستید. در این سازه باستانی برای جذب گردشگر غرفه‌های صنایع‌دستی و یک چایخانه سنتی نیز برپا شده است.

کاریز واژه فارسی قنات است و در گذشته از آن برای هدایت آب‌های زیرزمینی استفاده می‌شد. قنات کیش بیش از ۲۵۰۰ سال قدمت دارد و آب شیرین قابل شرب ساکنان جزیره را تامین می‌کرد. قنات کیش از نظر طول رشته قنات یا عمق چاه‌ها قابل مقایسه با قنات‌هاى دیگر نقاط ایران نیست‌؛ اما با توجه به شیب بسیار کم جزیره‌، چگونگى هدایت آب‌هاى زیرزمینى به سطح زمین در کیش بسیار مهم بوده است و نشان مى‌دهد در زمان خود از پیشرفته‌ترین روش‌ها براى حفر قنات استفاده مى‌کردند.

امروزه مجموعه قنات با تغییر کاربری به یک شهر زیر‌زمینی شگفت‌انگیز بدل شده است که با بیش از ۱۰۰۰۰ مترمربع وسعت، از جاهای دیدنی کیش به شمار می‌رود و کاریز کیش خوانده می‌شود. البته لازم به ذکر است که کاریز یک شهر زیرزمینی تاریخی نیست؛ بلکه در اصل شبکه‌ای از آب‌های زیرزمینی است. شهر زیرزمینی کاریز شامل قسمت‌های مختلف از جمله غرفه‌های صنایع‌دستی ایران و جهان، رستوران سنتی و جدید، موزه و… می‌شود. این شهر در عمق ۱۶ متری زیرزمین قرار دارد و منصور حاجی حسینی مؤسس این مجموعه است.

باتوجه‌به اینکه معمولا قنات‌ها از ارتفاعات شروع می‌شوند و به مظهر می‌رسند، عظمت قنات دوهزارساله کیش با حداکثر ارتفاع چهل و پنج متری در جزیره کیش منحصربه‌فرد است. جزیره کیش باتوجه‌به اینکه ارتفاع چندانی ندارد، حفر و احداث قنات دوهزارساله آن به دست ایرانیان خلاق در لایه گل مارن (مرگل) اهمیت و ارزش این قنات را بیش‌ازپیش نمایان می‌کند. قنات قدیمی کیش با طول ۱۵ کیلومتر، در طول دو رشته از منطقه صفین و فرودگاه تا محل فعلی مجموعه فرهنگی سیاحتی شهر زیرزمینی کیش به سه رشته تبدیل می‌شود و از این محل مجددا با تبدیل به یک‌رشته، به شهر قدیمی حریره می‌ریزد.

در طول مسیر این قنات‌های قدیمی تعداد زیادی چاه برای برداشت آب وجود دارد که نشان‌دهنده آن است که در این قنات آب به‌صورت ساکن و نیز به سمت مظهر قنات جریان و حرکت داشته است. از آب این قنات برای مصرف آبیاری فضای سبز و مصرف شرب ساکنین استفاده می‌شد و درعین‌حال کشتی‌ها نیز از آب جزیره کیش برای مصرف و فروش یا معاوضه با اجناس دیگر در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس استفاده می‌کردند. آب شیرین کاریز حاصل از بارندگی‌های فصلی جزیره است که از مرجان‌ها به‌صورت یک فیلتر طبیعی عبور و در لایه گل مارن جریان پیدا می‌کند.

گل مارن نوعی گل رس محسوب می‌شود که در حالت طبیعی نرم و انعطاف‌پذیر است و چنانچه در معرض هوا قرار گیرد، خشک و محکم می‌شود. در مجموعه فرهنگی سیاحتی شهر زیرزمینی کیش (کاریز) برای حفاظت از این گل ارزشمند دیوارهایی جلوی آن کشیده شده است. گل مارن علاوه بر استفاده‌های درمانی برای درد مفاصل با ترکیبات اضافی برای تولید آجر، کوزه و سیمان مورداستفاده خاص قرار می‌گیرد.

در طول مسیر کاریز، ۶ پایاب وجود دارد که یکی از آن‌ها در مجموعه فرهنگی سیاحتی شهر زیرزمینی کیش موجود و قابل‌مشاهده است. درگذشته دور اهالی بومی‌نشین جزیره کوزه به دوش از این محل آب شرب خود را تامین می‌کردند. قدمت این پایاب‌ها به بیش از ۸۰۰ سال می‌رسد. درگذشته دور، به‌خصوص قرون پنجم و ششم هجری که جزیره کیش مرکز تجارت خلیج‌فارس و دریای عمان بوده و آب آشامیدنی آن برای مصرف کشورهای حاشیه خلیج‌فارس از ارزش بسیار بالایی برخوردار بوده است.

سقف مرجانی کاریز کیش به قطر هفت متر زمانی بستر دریا بوده و امروزه مملو از صدف‌ها و آبزیانی است که به‌صورت فسیل قابل‌مشاهده هستند. آزمایش‌های انجام شده در دانشگاه مونیخ آلمان روی فسیل‌هایی که از سقف مرجانی تونل به دست آمده نشان می‌دهد، این سقف بین ۵۳ تا ۵۷۰ میلیون سال قدمت دارد و شناسنامه انواع مختلف آن در موزه شهر زیرزمینی کیش (کاریز) به نمایش گذاشته شده است.

کارگزاران شهر زیرزمینی کاریز بر این باورند که دو ویژگی، کاریز را در فهرست ابنیه جهانی خواهد آورد. اول اینکه کاریز در دل تنها جزیره مرجانی دنیا واقع است. دوم آنکه تنها بنایی محسوب می‌شود که سقف آن مملو از صدف‌ها و مرجان‌های طبیعی است؛ صدف‌ها و مرجان‌هایی که پیش‌تر برای بازدید آن‌ها دوراه وجود داشت، بازدید از موزه‌های طبیعی یا غواصی در آب‌های آزاد. اکنون کاریز فصلی جدید و استثنایی پیش روی تمامی دوستداران طبیعت گشوده که بی‌واسطه خواهند توانست از بزرگ‌ترین مجموعه مرجانی بازدید کنند

3.قلعه جنی کیش

قلعه جنی در استان هرمزگان قرار دارد و یکی از ترسناک‌ترین جاهای دیدنی کیش محسوب می‌شود. داستان‌ها و افسانه‌های بسیار ترسناکی درباره این جاذبه تاریخی گفته شده است که به باور بسیاری از افراد، این افسانه‌های محلی فقط داستان نیستند و ریشه در واقعیت دارند. این قلعه درگذشته به‌عنوان پاسگاه هنگ مرزی مورداستفاده بود؛ هرچند گزارش‌های مکرر درباره مشاهده جن و مرگ مشکوک چهار سرباز باعث تخلیه آن شد و دیگر کسی جرئت استفاده از قلعه را نداشت. اگر قصد سفر به کیش را دارید، یکی از ماجراجویی‌های شما می‌تواند بازدید از این مکان باشد.

قلعه جنی از مقاصد و جاذبه‌های گردشگری هرمزگان است که در غرب جزیره کیش و نزدیک کشتی یونانی قرار دارد. پس برای بازدید از آن باید به غربی‌ترین نقطه جزیره بروید. سپس به سمت جاده جهان حرکت کنید و نرسیده به کشتی یونانی و قبل از آخرین میدان، قلعه جنی پیش روی شما قرار می‌گیرد.

داستان قلعه جنی کیش

داستان‌ها و روایات ترسناکی درباره قلعه جنی مطرح است که از آن جمله می‌توان به مرگ چهار سرباز اشاره کرد. در اوایل دهه ۴۰ هجری شمسی، از این قلعه به‌عنوان ژاندارمری و پاسگاه کیش استفاده می‌شد. علاوه بر داستان‌های ترسناکی که راجع به قلعه گفته می‌شد، در طول شب صدای خش‌خش و همهمه از داخل و اطراف قلعه به گوش سربازان و درجه‌داران می‌خورد که ترس و واهمه آن‌ها را در پی داشت و با این ادعا که قلعه تسخیر شده است، به فکر ترک‌ آن افتاده بودند.

مرگ چهار سرباز یکی از داستان‌های ترسناک درباره قلعه جنی است

این‌همه ماجرا نبود؛ در همان دوره، چهار سرباز برای کشیک شبانه در پاسگاه مانده بودند. در ساعات اولیه صبح که نوبت تعویض شیفت نگهبانی بود، آن‌ها با بدنی بی‌جان، چشمان بهت‌زده و صورت کبود پیدا شدند. این اتفاق باعث شد که پاسگاه ژاندارمری به‌سرعت تخلیه شود.

تا چندین سال کسی به سراغ قلعه جنی نرفته بود؛ تا اینکه حادثه دیگری در این قلعه اتفاق افتاد. گفته می‌شود که یکی از رانندگان تاکسی کیش مسافری را برای بازدید کشتی یونانی برده بود و ازآنجاکه قلعه در مسیر کشتی یونانی قرار دارد، راننده در زمان انتظار برای بازگشت مسافر، به قلعه جنی می‌رود. در حوالی غروب که به قلعه نزدیک می‌شود، گروهی را در یک مراسم عروسی مشاهده می‌کند که به‌جای پا، سم داشتند. او با ترس ماشین را خاموش می‌کند و در ماشین پنهان می‌شود تا عروسی تمام شود.

با وجودی که داستان‌های ذکرشده مبنای مستندی ندارند، برخی افراد تصور می‌کنند که این افسانه‌ها ریشه در واقعیت دارند و بی‌دلیل مطرح نشده‌اند.

قلعه جنی در دهه ۴۰ هجری شمسی به‌عنوان پاسگاه هنگ مرزی استفاده می‌شد و سربازان و درجه‌داران ژاندارمری در آن حضور داشتند؛ تا اینکه به‌خاطر گزارش‌ها درباره مشاهده جن، قلعه تخلیه می‌شود و تا به امروز متروکه می‌ماند.

اطلاعات دقیقی درباره تاریخچه و قدمت قلعه جنی در دست نیست؛ بااین‌حال، آن را به پرتغالی‌ها نسبت می‌دهند. در زمان اشغال جنوب ایران توسط پرتغالی‌ها، آن‌ها اقدام به ساخت قلعه‌هایی برای حفاظت از این منطقه کردند که به‌احتمال زیاد قلعه جنی یکی از این قلعه‌های تاریخی بوده است.

ساختمان قلعه، پلانی مستطیلی شکل دارد و دو برج بزرگ در دو طرف آن خودنمایی می‌کنند که برای حفاظت از قلعه ساخته شده بودند. پنجره‌های کوچکی دورتادور این برج‌ها وجود دارد که برای دیده‌بانی در برابر حمله دشمنان به کار می‌رفتند. باتوجه‌به دیوارهای بسیار ضخیمی قلعه، نفوذ به آن کار آسانی نبوده است. همچنین باغچه کوچکی در وسط قلعه به چشم می‌خورد.

این قلعه با وجود فراز و نشیب روزگار همچنان پابرجا مانده است. در حال حاضر، قلعه جنی کیش به دلیل عدم رسیدگی و بی‌توجهی، از نظر ظاهری شرایط خوبی ندارد و تا حدودی رو به ویرانی است. بسیاری از مردم بومی این محل را نفرین‌شده و جن‌زده می‌دانند و از همین رو، جرات نزدیک‌شدن به قلعه را ندارند.

4.شهر باستانی حریره

این شهر تاریخی در شمال جزیره قرار دارد و قدمت آن به ۸۰۰ سال پیش برمی‌گردد. حریره در قرن چهار هجری قمری و بعد از رونق افتادن بندر تجاری سیراف ساخته شده و درگذشته از شکوفایی زیادی برخوردار بوده است؛ به‌گونه‌ای که یکی از مناطق مهم تجاری و بازرگانی حاشیه خلیج‌فارس به شمار می‌رفت.

گفته می‌شود در گلستان سعدی نیز به این مکان اشاره شده است. شهر باستانی حریره یکی از دیدنی‌های کیش در قسمت شمالی جزیره قرار دارد و در گوشه‌وکنار نشانه‌هایی از معماری‌های دوران قدیم را در خود به‌ یادگار دارد. از همان ویرانه‌هایی که برجای مانده‌اند، معلوم است که اینجا قبلا منطقه‌ای پررونق بود. درباره وجه تسمیه شهر تاریخی حریره روایت‌های مختلفی بیان شده است. گفته می‌شود اسم این شهر نام بانویی بوده که روزگاری بر این شهر حکومت می‌کرد. در روایتی دیگر آمده که سرسبزی و آبادانی شهر دلیل نام‌گذاری آن است.

آثار اسکله و لنگرگاه شهر حریره در نزدیکی ساحل دیده می‌شود که پشتیبانی‌های نیم‌دایره‌ای دارد و با چند راهرو، دهانه سنگی و پلکان به دریا منتهی می‌شود. کانال‌های ورودی و خروجی نیز همچنان پابرجا است. به دلیل استفاده از سنگ‌های آهکی و مرجانی  ساختمان‌های این لنگرگاه دچار فرسایش فیزیکی و شیمیایی شده است.

سراسر محوطه حریره قطعات سفال‌های مشاهده می‌شود که رایج‌ترین آن‌ها سفال‌های سلادن با نقوش اژدها، ماهی و گل‌های تزیینی، سفال اسگرافیاتو با نقش کنده و ظروف لعاب‌دار با نقوش سیاه آبی بر زمینه نخودی است. ظروف چینی این شهر مربوط به قرن هشت و نه هجری قمری هستند. علاوه بر این اشیای دیگری چون کاشی‌های زرین‌فام و سکه‌ها نیز از این محوطه به‌دست‌آمده است.

باستان‌شناسان بر اساس کاوش‌ها و حفاری‌های انجام شده، تخمین زده‌اند که شهر حریره حدود هزار سال پیش شکل گرفت و تقریبا 600 سال بعد متروکه شد.

5.درخت سبز کهنسال کیش

مجموعه درخت سبز در قسمت شمالی جزیره در منطقه‌ای معروف به دره پرتغالی‌ها قرار دارد. این مجموعه در اطراف یکی از کهن‌سال‌ترین درختان جزیره موسوم به درخت لور یا انجیر معابد ساخته شده است. این درخت معروف گویا چیزی حدود 600 سال قدمت دارد.

بسیاری بر این باورند که درخت فرخنده‌ای است، برای حاجت گرفتن به اینجا می‌آیند و به شاخه‌های ضخیم و درهم‌پیچیده‌اش دخیل می‌بندند. برگ‌های درخت انجیر معابد از نوع چرمی و شکننده و شفاف است و معمولا همواره سبز دیده می‌شود؛ چراکه انجیر معابد به طور سالانه، یک خزان سریع و کوتاه یک‌ماهه را پشت سر گذاشته و در مقابل وزش باد و آفات و امراض نیز، ‌ مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد.

انجیر معابد علاوه بر سایه‌ساری سبز و بلند و زیبا، ‌ محصول مفید و محبوبی نیز در شکل و اندازه فندق و به رنگ قرمز یا نارنجی دارد. میوه‌ای که گاه در قالب سوغاتی از ایران، به کشور‌های حاشیه خلیج‌فارس به‌ویژه امارات نیز ارسال می‌شود. سایر قسمت‌های مجموعه نیز از فضای سبز تشکیل شده و جای مناسبی برای استراحت و آرامش‌ خیال است.

درخت انجیر معابد، در ابتدا تنه است، ولی با رشد درخت، شاخه‌های آن به سمت زمین آویزان می‌شوند و بعد از مدتی در آن فرو می‌روند که خود به تنه تبدیل می‌شوند. این روند آن‌قدر ادامه می‌یابد تا یک درخت با چندین ساقه به هم پیچیده و پیوسته در داخل زمین به وجود می‌آید.

این نوع درخت ۵۰۰ یا ۶۰۰ سال پیش از هند و چین به ایران آمد و در حال حاضر علاوه بر کیش، ‌ در دیگر مناطق گرمسیری چون جزیره قشم، بندر چابهار، بندرعباس و بخش‌هایی از سیستان و بلوچستان نیز وجود دارد.

کارشناسان بر این عقیده‌اند که قدمت درخت انجیر معابد به دوران حکومت ایلخانان مغول یا امپراتوری تیموریان می‌رسد. گفته می‌شود در این اعصار از تاریخ ایران، درختان سرسبز لور از نواحی جنوب شرقی آسیا (هند و چین) به کشور آمده و در مناطق گرمسیری چون بندر چابهار، بندرعباس و جزایر قشم و کیش کاشته شده‌اند. براین‌اساس  قدمت درخت سبز کیش را بیش از پنج قرن (۵۰۰ تا ۶۰۰ سال) و برخی از محققان حتی بیش از ۷۰۰ سال برآورد می‌کنند.

درخت سبز کهن‌سال و زیبایی که قرن‌ها ریشه در تاریخ جزیره کیش دارد، داستان‌ها و افسانه‌های بسیاری نیز در دل خود پنهان کرده؛ افسانه‌هایی که به شکل‌گیری یک اعتقاد و تداوم آن دامن زد. این درخت تنومند و زیبا در باور مردم و در گذر زمان به گیاهی باقدرت فوق طبیعی و به عبارتی نوعی توتم (totem) تبدیل شده است.

امروزه اما به جهت سلامت و طول عمر معروف‌ترین و پیرترین درخت جزیره، ‌ این نخ‌ها و پارچه‌ها باز شده و دورتادور درخت را حصار کشیده‌اند تا کمتر مورد آسیب‌های احتمالی قرار گیرد.

در منطقه خلیج‌فارس و کیش این درخت را به نام «لور» می‌شناسند و میوه لور را «رطب لور» می‌نامند. میوه‌ای که هم‌زمان با خرما در مناطق جنوبی کشور برداشت و از خواص درمانی آن بسیار یاد می‌کنند. علاوه بر میوه، ‌ پوست، ‌ شاخه و برگ این درخت نیز برای مصارف خوراکی و دارویی استفاده می‌شود.

یکی از ویژگی‌های خاص درخت انجیر معابد، چرخه زندگی عجیب و غیرمعمول این درخت است. برخلاف سایر گونه‌های درخت انجیر، عامل رشد انجیر معابد را پرندگان معرفی می‌کنند. بدین صورت که  پرندگان از میوه درخت لور تغذیه کرده و دانه‌هایی که در فضله آن‌ها باقی می‌ماند، ‌ روی درختان دیگر سقوط می‌کند.

مراحل ابتدایی رشد گیاه مهمان، با جوانه زدن دانه‌ها و فرستادن ریشه به سمت زمین‌ آغاز می‌شود. تنه درخت میزبان به‌تدریج توسط ریشه‌ای که به زمین رسیده احاطه شده و با افزایش ریشه‌ها، ‌ به خفگی کامل می‌رسد. ریشه‌ مهاجم در نهایت تنه اصلی درخت را تشکیل داده و عضو تازه‌ای به خانواده درختان لور اضافه می‌کند.

بااین‌حال، دانه‌هایی که به‌پای درخت اصلی می‌افتند، ‌ به همراه یکدیگر و در کنار درخت مادر رشد می‌کنند. البته تکثیر درخت انجیر معابد به روش قلمه نیز امکان‌پذیر است.

درخت انجیر معابد در ظاهر دارای تاجی بزرگ با ریشه‌های هوایی بیرون از خاک به چشم می‌آید که در مناطق مرطوب، این ریشه‌های هوایی،‌ قطر قابل‌توجهی پیدا کرده و به طرف زمین آویزان می‌شوند. در واقع درخت با این شکل ظاهری منحصربه‌فرد و اسرار آمیز خود،‌ چون سایبانی امن بر زمین چتر می‌گشاید. ازاین‌رو درخت انجیر معابد با تاج و شاخه‌های فرعی فراوان، جلوه زیبا و شگفت‌انگیزی از طبیعت را در مناطق گرم و حاره‌ای ایجاد می‌کند.

درخت لور با ريشه‌های هوایی قابل‌توجه و سایه‌اندازی بسیار خوب، یکی از پوشش‌های گیاهی مفید در کنترل آلودگی‌های محیطی و صوتی به شمار می‌آید

از سویی دیگر، درخت لور با ريشه‌های هوایی قابل‌توجه و سایه‌اندازی بسیار خوب، برگ‌های شفاف زينتی و گل‌های كوچک محصور در ميوه‌های بسته، ‌ یکی از پوشش‌های گیاهی مفید در کنترل آلودگی‌های صوتی به شمار می‌آید.

وجه تسمیه درخت انجیر معابد

وجه تسمیه این نام به زمان بودا برمی‌گردد و اعتقادی مذهبی مبنی بر مقدس بودن این درخت وجود دارد. بنا به اعتقاد بوداییان «سیذارتا گواتاما» بنیان‌گذار این آیین، پس از ۶ سال کاوش و پیگیری و آزمودن حقایق زندگی، به رموز بیداری و روشنگری دست پیدا کرد. این اتفاق، در مکانی موسوم به «بودگایا» رخ داد و بودا زیر درختی به نام «بودی» یا درخت بیداری نشست و پس از مراقبه و مکاشفه، به‌روشنی رسید و به‌اصطلاح بودا شد.

درخت انجیر مقدسی در معبد ماهابودی هند وجود دارد که نقل است زمان کاشت آن به حدود ۲۸۸ سال پیش از میلاد مسیح برمی‌گردد و به طور مستقیم از درخت اصلی آن را نشا زده‌‌اند. ازاین‌رو، ‌ درخت انجیر معابد نزد هندویان قداست بسیاری دارد و در نمادشناسی مذهبی آنان، با برگ‌های قلبی شکل شناسایی می‌شود.

در فرهنگ اهالی جنوب ایران نیز چون هندوها، ‌ این درخت همیشه سبز، گیاه خاص و مقدسی است و حرمت بسیاری برای آن قائل می‌شوند. مردمان این ناحیه برای برآورده شدن آرزوهای خویش، به‌رسم دخیل، نخ و پارچه‌های رنگارنگی بر شاخه‌های درخت انجیر معابد می‌بندند و چشم امید به کرامات آن می‌دوزند.

6. روستای باغو

جزیره زیبای کیش که در میان آب‌های نیلگون خلیج‌فارس قرار گرفته است و زمانی به آن «قیس» می‌گفته‌اند، چند سالی است که تبدیل به یکی از جذاب‌ترین مقاصد برای گردشگران ایرانی شده و سفر به کیش بسیار پرطرف‌دار است. باتوجه‌به جاذبه‌های گردشگری فراوان در این جزیره و سرمایه‌گذاری‌های زیادی که برای جذب توریست در آن صورت‌گرفته است، عجیب نیست اگر بدانیم که سالانه بیش از یک میلیون نفر از این جزیره بازدید می‌کنند. این جزیره علاوه بر برخورداری از بخش شهری پیشرفته و مدرن خود، مکان‌هایی تاریخی را نیز در خود دارد که تاریخ این جزیره و زندگی مردمان قدیم آن را به تصویر می‌کشند. یکی از این بخش‌های تاریخی و جاهای دیدنی کیش روستای باغو است.

شاید برخی از مسافرانی که به کیش می‌روند، این جزیره را با شهرسازی زیبا و مراکز تجاری بزرگ و فراوانش یاد کنند؛ ولی لازم است که دقایقی از این فضای پرهیاهوی مرکز شهر فاصله گرفته و کمی با بافت تاریخی و سنتی جزیره کیش آشنا شد. به این منظور، روستای باغو مکان ایده‌آلی است که لحظاتی را در آن بگذرانید و به بازدید از درختان کهن‌سال لور و خانه‌ها و مسجد تاریخی‌اش بپردازید.

بازدید از این روستا فرصتی است تا به‌دوراز هیاهوی شهر و با آرامش لذت‌بخش، از نزدیک، تاریخچه این جزیره و سبک زندگی مردمان قدیم آن را نظاره‌گر باشید.

به‌ نظر می‌رسد نام این روستا از نام پیرزنی ۱۰۰ساله به نام «باغو» گرفته شده است. وی درگذشته، زمانی که کیش در تصرف پرتغالی‌ها بود، در این روستا زندگی می‌کرد. در برخی از منابع از داستان این پیرزن با نام «افسانه ننه باغو» یاد شده است.

جاهای دیدنی روستای باغو

روستای باغو علاوه بر محیط بومی خود، جاذبه‌های دیگری نیز دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به مسجد تاریخی و درختان لور روستای باغو اشاره کرد. همچنین در سال‌های اخیر و در چهارچوب طرح‌های فراوان زیباسازی جزیره کیش، پارکی به نام «پارک دلیران» با وسعتی در حدود ۶۰ هکتار در این منطقه ساخته شده است. این امر باعث افزایش امکانات تفریحی و استفاده مناسب از زیبایی‌های طبیعی روستای باغو برای جذب گردشگر شده است.

آبشخورهایی مخصوص آهوان زیبای جزیره نیز در روستای باغو ساخته شده است که این امر باعث حضور بیشتر این آهوها در این منطقه می‌شود.

در روستای باغو، یکی از آثار ارزشمندی که توجه شما را به خود جلب خواهد کرد مسجد قدیمی آن است. نام این مسجد، النبی (ص) است و ساخت آن به سال ۹۸۱ هجری قمری برمی‌گردد.

یک مسجد نسبتا کوچک ولی بسیار زیبا که گردشگران در هنگام ورود به روستا در کنار آن توقف می‌کنند تا به بازدید از آن بپردازند. در کنار این مسجد چاه آبی قدیمی نیز قرار دارد.

لازم به ذکر است که این مسجد تاریخی دارای یک مناره است و دیوار خارجی آن بسیار کوتاه است؛ به‌طوری که حیاط آن از بیرون هم به‌راحتی دیده می‌شود. در سفر به باغو، تماشای این مسجد را از دست ندهید.

درختان لور روستای باغو

در روستای باغو تعداد زیادی از درختان بومی وجود دارند که شاید شاخص‌ترین آن‌ها درختان کهن‌سال «لور» باشند. درخت لور یکی از کمیاب‌ترین گونه‌های درختی در جهان است که از خانواده درخت انجیر و دارای برگ‌های بیضی‌شکل است. این درخت میوه‌هایی به رنگ قرمز دارد که اندازه آن‌ها به بزرگی فندق است. در بسیاری از مناطق جنوبی ایران و استان‌های هرمزگان و بوشهر از این‌گونه درخت یافت می‌شود. روستای باغو نیز یکی از مکان‌هایی است که می‌توانید این درختان را ببینید.

هم‌اکنون به‌جز چند خانوار دامدار، روستای باغو ساکنان دیگری ندارد. شغل اصلی اندک ساکنان روستا هم دامداری است. روستای باغو دارای خاک مساعد و حاصلخیزی است؛ بنابراین علاوه بر دامداری، کشاورزی نیز یکی از دیگر از مشغله‌های اهالی این روستاست. مردم روستا با تهیه بخشی از دام زنده موردنیاز برای مردم شهرنشین کیش، هزینه‌های زندگی خود را تامین می‌کنند. علاوه بر این، مردم روستای باغو در سال‌های اخیر به تولید عسل هم مبادرت ورزیده‌اند و با فروش آن به مردم کیش و همچنین مسافران جزیره اقتصاد خود را رونق می‌بخشند.

گاهی در بخشی از ورودی روستا چادرهای سیاه‌رنگ سنتی برپا می‌شود. در این چادرها بومیان روستا با پخت نان محلی و غذاهای سنتی و برگزاری جشن‌ها و مراسم‌های سنتی، گردشگران را با آداب‌ورسوم و همچنین غذاهای سنتی خود آشنا می‌کنند. وجود این چادرها باعث ایجاد تعامل خوبی بین بومیان کیش و مسافران می‌شود.

7.باغ پرندگان کیش

باغ پرندگان کیش یکی از جاذبه‌های گردشگری کیش است. این باغ داخل مجموعه‌ تفریحی پارک دلفین یا دلفیناریوم قرار گرفته است.

باغ پرندگان کیش با مساحتی حدود سه هکتار از سال ۱۳۸۰ شروع به کار کرده و تاکنون کلکسیونی از ۵۷ گونه پرنده را به معرض نمایش گذاشته است. این باغ در مجموعه دلفیناریوم کیش قرار دارد، مجموعه‌ای با مساحتی حدود ۱۰۰ هکتار که در جنوب‌شرقی جزیره کیش واقع شده است و تنها پارک دلفین ایران و یکی از زیباترین پارک‌های تفریحی منطقه خاورمیانه به شمار می‌آید.

سالانه گردشگران زیادی سفر به کیش را در برنامه‌های خود قرار می‌دهند و تعداد زیاد جاذبه‌های این جزیره می‌تواند برای گردشگران گیج‌کننده باشد.

باغ پرندگان کیش از مقاصد و جاذبه‌های گردشگری استان هرمزگان است و در جنوب شرقی کیش، داخل پارک دلفین قرار دارد. دسترسی به این مجموعه از طریق بلوار مرجان کیش میسر می‌شود.

باغ پرندگان کیش در دو قسمت جداگانه از پرندگان نگهداری می‌کند. در بخش اول مسیری زیبا و سرسبز وجود دارد و قفس‌های پرندگان در امتداد آن جا قرار گرفته‌اند. روی قفس‌ها اطلاعات مفید و جامعی درباره‌ زیستگاه، نوع تغذیه و ویژگی هر پرنده شرح داده شده است و بازدیدکنندگان می‌توانند تمامی اطلاعات موردنیاز درباره‌ آن پرنده را به‌دست آورند. بخش دوم که مساحت آن حدود ۲ هکتار است، فضایی باز برای پرواز آزادانه‌ پرندگان است که پرواز آزادانه پرندگان زیبایی دوچندانی به این قسمت بخشیده است.

در این باغ بیش از ۵۷ گونه‌ پرنده نگهداری می‌شود که از تمامی نقاط دنیا از جمله قاره‌های آسیا، آفریقا و آمریکا آورده شده‌اند. فلامینگوها، پلیکان‌های پاخاکستری و سفید، درنای تاج‌دار، قوها و انواع لک‌لک‌ها در محیطی طبیعی نگهداری می‌شوند که برای گردشگران بسیار جذاب است. طاووس‌ها، انواع طوطی‌های سبز، کاسکو، کاکاتوآلبا، ماکائو، قرقاول چینی، پنگوئن‌های پا سیاه، توکان و مرغ شاخ‌دار از دیگر گونه‌های پرندگان هستند که در این باغ زندگی می‌کنند و با دیدن آن‌ها در محیطی طبیعی گویی این پرندگان را در سرزمین خود آن‌ها مشاهده می‌کنید.

طوطی‌ رنگارنگ در باغ پرندگان کیش طاووس در باغ پرندگان کیش پرندگان گوناگون در باغ پرندگان کیش گونه‌های متنوع در باغ پرندگان کیش؛ در این باغ علاوه بر گونه‌های مختلف پرندگان، از تمساح گاندو یا پوزه کوتاه، آهو و میمون نیز نگهداری می‌شود.