شناسایی ستارهای که با یک سیوهفتم سرعت نور به دور سیاهچاله مرکز کهکشان میچرخد
پژوهشگران فیزیک نجومی موفق به شناسایی یک ستاره سریعالسیر شدند که با سرعت هشت هزار کیلومتر در ثانیه معادل حدود یک سیوهفتم سرعت نور به دور سیاهچاله مرکز کهکشان «راه شیری» میچرخد.
به گزارش هفتگرد از پایگاه خبری فیزیک، پژوهشگران دانشگاه کلن آلمان و دانشگاه ماساریک در برنو (جمهوری چک) سریعترین ستاره شناخته شده تاکنون را کشف کردند که با سرعتی بیسابقه به دور یک سیاهچاله میچرخد.
این ستاره با نام «اس۴۷۱۶» (S۴۷۱۶) در مدت زمانی چهار سال به دور سیاهچاله موسوم به SagittariusA در مرکز کهکشان راه شیری میچرخد و به سرعتی در حدود هشت هزار کیلومتر در ثانیه میرسد. (نور با سرعت ۳۰۰ هزار کیلومتر در ثانیه حرکت میکند و سرعت نور در حدود ۳۷ برابر سرعت این ستاره است)
ستاره اس-۴۷۱۶ تا فاصله حدود ۱۰۰ واحد نجومی (AU) به این سیاهچاله نزدیک میشود که در مقیاس استانداردهای ستارهشناسی فاصله کمی محسوب میشود. یک واحد نجومی معادل حدود ۱۵۰ میلیون کیلومتر است.
در نزدیکی این سیاهچاله در مرکز منظومه خورشیدی، مجموعه متراکمی از ستارهها موسوم به S-cluster هستند. در اینجا بیش از ۱۰۰ ستاره وجود دارند که از لحاظ جرم و روشنایی متفاوت هستنند. ستارههای اس (S) به طور خاص با سرعت بالا حرکت میکنند.
دکتر فلوریان پیسکر از پژوهشگران این کار تحقیقی جدید گفت: یک ستاره موسوم به اس۲ (S۲) همانند یک فرد با جثه بزرگ در صندلی جلویی ما در سالن سینما عمل میکند که مانع دید به مرکز منظومه میشود اما با این حال در لحظاتی کوتاه محیط پیرامون سیاهچاله مرکزی را مشاهده می کنیم.
او افزود: این تیم تحقیقاتی بر اساس اصلاح شیوههای تحلیلی و رصدهای مدت نزدیک به ۲۰ سال گذشته موفق به شناسایی ستارهای شدند که در مدت تنها چهار سال به دور سیاهچاله مرکزی میچرخد.
این محقق یادآور شد: این کشف موجب افزایش آگاهی دانشمندان درباره منشاء و تکامل مدار ستارههای سریعالسیر در قلب کهکشان راه شیری میشود.
یکی دیگر از محققان هم گفت: ستارهها نمیتوانند در نزدیکی این سیاهچاله به آسانی تشکیل شوند. ستاره اس-۴۷۱۶ باید به سمت داخل حرکت میکرد و به سایر ستارهها و اجرام در S-cluster نزدیک میشد که این مساله موجب کوتاه شدن مدار آن شده است.
سیاهچاله به منطقهای در «مکانزمان» (Spacetime) با گرانش بسیار قوی است به طوری که هیچ جرم و ذرهای حتی تشعشات الکترومغناطیسی مانند نور نیز نمیتوانند از آن بگریزند. (مکان-زمان) یک مدل ریاضی است که سه بُعد مکانی را با بُعد زمان ترکیب میکند و به یک «چندبخشی» چهار بُعدی میرسد.
نظریه نسبیت عام پیشبینی میکند که یک جرم به اندازه کافی متراکم میتواند مکان – زمان را از شکل خارج کرده و یک سیاهچاله تشکیل دهد.