7 رمان «جان لوکاره»؛ الهام‌بخش فیلم‌های جاسوسی

هر وقت به داستان‌های جاسوسی فکر می‌کنیم، اکثر ما به یاد جیمز باند می‌افتیم؛ مأمور ۰۰۷، یک جنتلمن شیک‌پوش که فیلم‌های جاسوسی‌ اش برای همه ما هیجان‌انگیز است.

به گزارش هفت گرد، اگر می‌خواهید از یک منظر کاملا متفاوت و واقع‌گرایانه به حرفه‌ جاسوسی و فیلم‌های جاسوسی نگاه کنید، نویسنده‌ای هست که آثار او موجب خلق فیلم‌های شاخص و ماندگاری زیادی شده است؛ این فرد کسی نیست جز جان لو کاره.

دیوید جان مور کورنول، نویسنده بریتانیایی/ایرلندی، با نام مستعار جان لو کاره (John le Carré)، آثار پرفروش زیادی نوشته که بیشتر شامل رمان و داستان‌های کوتاه در ژانر جاسوسی هستند. جان لو کاره که در اوج دوران جنگ سرد در سرویس‌های اطلاعاتی MI5 و MI6 بریتانیا مشغول به خدمت بوده است، برای بیش از شش دهه از تجربیات کاری خود به‌عنوان منبع الهام برای خلق آثارش استفاده کرده است.

جاسوسان کاره از هر طبقه و گروهی که تصور کنید هستند، جاسوسانی که از شخصیت‌های واقعی الهام گرفته شده‌اند، جاسوسان خیالی، تکاوران همه‌کاره، مغزهای متفکر ساکت و کم‌حرف، افراد ایدئالیست و همین‌طور افراد مشکوکی که هیچ‌گاه نمی‌توانید از عمق افکار و اندیشه‌های آن‌ها باخبر شوید. شخصیت‌هایی که وجه مشترک همه آن‌ها باورپذیری آنان است.

دنیای ادبیات پس از مرگ جان لو کاره در سال ۲۰۲۰ ضربه بزرگی خورد، اما میراث او هنوز هم سرمنشا الهام بسیاری از آثار سینمایی در سراسر جهان است.

۱. جاسوسی که از سردسیر آمد (۱۹۶۳) (The Spy Who Came in from the Cold)

سومین رمان جان لو کاره که یک رمان پرفروش بین‌المللی است و یکی از شناخته‌شده‌ترین آثار او محسوب می‌شود. این رمان به دلیل اشاره به روش‌های جاسوسی خاصی که با ارزش‌های غربی همخوانی ندارد، شهرت زیادی دارد.

این داستان که در دهه ۱۹۶۰ میلادی اتفاق می‌افتد قصه یک مامور اطلاعاتی بریتانیایی به نام الک لیماس است که به آلمان شرقی فرستاده می‌شود تا خود را به عنوان یک فراری به کا.گ.ب معرفی کند و اطلاعات نادرستی را در مورد یک افسر اطلاعاتی آلمان شرقی به آن‌ها بدهد. اما وقتی لیماس متوجه می‌شود او فقط یک مهره کوچک در بازی بزرگ سیاست است، شروع به زیر سؤال بردن نقش و ماموریت خود می‌کند.

در سال ۱۹۶۵، مارتین ریت با اقتباس از این رمان فیلم‌نامه‌ای را تنظیم کرد با حضور ریچارد برتون در نقش لیماس ساخته شد. این فیلم در سال ۱۹۶۶ برنده جایزه بفتا شد و نامزد سی و هشتمین دوره جوایز اسکار نیز شد. جاسوسی که از سردسیر آمد، سومین قسمت از سه‌گانه کاره است که دو اثر دیگر آن شامل «ندای مردگان» و «قتل با کیفیت» است و اولین داستان او است که به یک فیلم سینمایی تبدیل شد.

۲. بندزن، خیاط، سرباز، جاسوس۱۹۷۴ (Tinker Tailor Soldier Spy)

«بندزن، خیاط، سرباز، جاسوس» اولین کتاب از مجموعه سه‌گانه سیرک (The Circus) با حضور جورج اسمایلی است. اسمایلی یک جاسوس بازنشسته MI6 ، فردی بسیار باهوش و مؤدب است. شخصیت او از افسر سرویس اطلاعات مخفی بریتانیا، کیم فیلبی، الهام گرفته شده است، که بعدها به‌طور تصادفی معلوم شد جاسوس روسیه بوده و در سال ۱۹۶۳ به اتحاد جماهیر شوروی پناهنده شد.

این رمان در سال ۱۹۷۹ برای ساخت یک سریال تلویزیونی با حضور الک گینس در نقش اسمایلی مورد اقتباس قرار گرفت. چند دهه بعد، در سال ۲۰۱۱، یک فیلم بلند با همین عنوان با حضور گری اولدمن به عنوان جاسوس اکران شد و دو جایزه بفتا و سه نامزدی در جوایز اسکار ۲۰۱۲ را به دست آورد.

۳. دختر درامر کوچک (۱۹۸۳) (The Little Drummer Girl)

این رمان که در سال ۱۹۷۹ اتفاق می‌افتد، داستان یک هنرپیشه جوان بریتانیایی به نام چارلی را روایت می‌کند که توسط اطلاعات اسرائیل استخدام می‌شود تا به‌عنوان یک مامور مخفی کار کند.

مارتین کورتز، یک جاسوس نفوذی اسرائیلی، از شخصیت چپ‌گرای افراطی چارلی برای نفوذ به گروهی از فلسطینی‌ها و کشتن یک تروریست با استفاده از یک نقشه استادانه استفاده می‌کند. در این رمان یک قهرمان زن که استاد دست‌کاری و فریب است را می‌بیند که عنصری کمیاب در داستان‌های کاره است.

دختر درامر کوچک اولین بار در سال ۱۹۸۴ توسط جورج روی و با بازی دایان کیتون در نقش چارلی برای ساخت یک اثر سینمایی اقتباس شد. در ساخت این فیلم، پیشینه‌ چارلی از بریتانیایی به آمریکایی تغییر کرد و بقیه داستان به همان شکل باقی ماند. در سال ۲۰۱۸، این رمان برای دومین بار در یک مینی سریال برای بی‌بی‌سی اقتباس شد که فلورانس پیو در نقش چارلی، مایکل شانون در نقش مارتین کورتز و الکساندر اسکارسگارد در نقش گادی بکر، مأمور موساد حضور داشتند.

۴. مدیر شب (۱۹۹۳) (The Night Manager)

این اولین رمان به دوران پس از جنگ سرد می پردازد. داستان درباره جاناتان پاین، یک نظامی سابق بریتانیایی است که اکنون به‌عنوان مدیر شب در یک هتل کار می‌کند. او توسط یک افسر اطلاعاتی سابق بریتانیا استخدام می‌شود تا عملیات مخفیانه‌ای را برای دستگیری یک دلال اسلحه بین‌المللی با نفوذ به امپراتوری وسیع او انجام دهد. آنچه در ادامه می‌آید تعقیب و گریز در زوریخ، قاهره، باهاما و سوئیس است.

در سال ۲۰۱۶، این رمان کلاسیک دهه نودی در قالب یک مینی سریال شش قسمتی به همین نام مورد اقتباس قرار گرفت. فیلم مدیر شب به کارگردانی سوزان بئر، دارای بازیگرانی از جمله تام هیدلستون، اولیویا کلمن، الیزابت دبیکی، هیو لوری، تام هالندر و دیوید هاروود است. سریال مدیر شب یکی از اقتباس‌های اخیر از آثار جان لو کاره است که ۱۱ جایزه از جمله جوایز امی و گلدن گلوب را دریافت کرده است.

۵. خیاط پاناما (۱۹۹۶) (The Tailor of Panama)

خیاط پاناما داستان یک مهاجر بریتانیایی با گذشته مشکوک و یک مامور MI6 در شهر پاناما را دنبال می‌کند که هر دو از یکدیگر برای اجرای برنامه‌های شخصی خود سوءاستفاده می‌کنند. هری پندل به همراه همسر و خانواده‌اش در شهر پاناما زندگی می‌کند و در آنجا به خیاطی مشغول است. از سوی دیگر، اندی اسنارد یک مأمور جوان MI6 است که به پاناما فرستاده می‌شود تا اطلاعاتی را برای حفاظت از منافع تجاری بریتانیا در منطقه جمع‌آوری کند.

در سال ۲۰۰۱، جان بورمن فیلمی را کارگردانی کرد که پیرس برازنان و جفری راش در نقش‌های اصلی آن ظاهر شدند. این فیلم با استقبال خوب طرفداران و منتقدان مواجه شد.

۶. باغبان وفادار  (۲۰۰۱) (The Constant Gardener)

باغبان وفادار، اولین رمان کاره در این هزاره است که بر اساس یک حادثه واقعی در نیجریه در سال ۱۹۹۶ نوشته شده است. این رمان داستان یک دیپلمات بریتانیایی در کنیا به نام جاستین کویل را دنبال می‌کند که همسر او که یک فعال سیاسی اجتماعی است به طور ناگهانی به قتل می‌رسد.

در سال ۲۰۰۵ بر اساس این رمان یک فیلم انگلیسی-آلمانی به هیمن نام ساخته شد. این فیلم به کارگردانی فرناندو میرلس و با بازی رالف فاینس و ریچل وایز ساخته شد. باغبان وفادار سفری پر از مکاشفات احساسی و عدالت‌خواهانه‌ی هیجان‌انگیز است. این فیلم در زمان اکران خود خبرساز شد و جوایز بسیاری از جمله جایزه اسکار برای برای بهترین بازیگر نقش مکمل زن را به دست آورد.

۷. خائن مورد نظر ما (۲۰۱۰) (Our Kind of Traitor)

داستان «خائن مورد نظر ما» یک داستان جاسوسی اثر جان لو کاره است که در آن افراد عادی ناخواسته به دنیای بازی‌های اطلاعاتی کشیده می‌شوند.

خائن مورد نظر ما، داستان یک زوج انگلیسی به نام پری و گیل است که در تعطیلات خود در آنتیگوا به سر می‌برند، جایی که در آنجا با یک سرمایه دار و تاجر روسی، به نام دیمیتری ولادیمیرویچ کراسنوف و خانواده دوست‌داشتنی‌اش درگیر یک بازی تنیس می‌شوند. در ادامه معلوم می‌شود که دیما یک جاسوس روسی است که از پری برای انتقال اطلاعات به بریتانیا استفاده می‌کند و به زودی، هم پری و هم گیل وارد یک بازی مرگبار پولشویی و جاسوسی می‌شوند.

این آخرین رمان جان لو کاره است که در قالب یک فیلم سینمایی اقتباس شده است. این فیلم اقتباسی در سال ۲۰۱۸ به کارگردانی سوزانا وایت و با بازی ایوان مک گرگور، نائومی هریس و استلان اسکارسگارد در نقش‌های اصلی با تغییرات جزئی در لوکیشن داستان ساخته شد.